495

486 Rośliny ze stanowisk naturalnych

53. Przetacznik leśny — Veronica officinalis L. .

(Inne nazwy: przetacznik lekarski, potocznik, urocznik) Rodzina: Trędownikowate — Scrophulariaceae

Jest to bylina wyrastająca do 20 cm długości, cała gęsto owłosiona o charakterystycznych płożących się pędach. Liście jajowate lub eliptycz--ne, karbowane, ku nasadzie zwężone w krótki ogonek. Kwiaty bladołiliowe

Rys. 137. Przetacznik leśny (Deronica officinalis)

zebrane w grona. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Owoc — torebka odwrotnie trójkątnie ser-cowata.

Przetacznik leśny należy do roślin bardzo pospolitych, występujących na pastwiskach, nieużytkach, miedzach, w lasach;

Surowiec. Surowcem jest ziele przełącznika leśnego —• Hba Veronicae. Są to ususzone pędy zebrane w okresie pełnego kwitnienia. Zarówno liście jak i łodygi są wyraźnie o-włosione. Kwiaty niebieskie zebrane w grona.

Surowiec ma smak ściągający, gorzki, za, pach swoisty, dość słaby.

Zawiera jako ciała czynne glukozyd ankubinę, garbniki, gorycze i inne ciała.

W surowcu nie powinno być ziela innych gatunków przetacznika o odmiennej budowie liści lub nie owłosionych łodygach. Zapotrzebowanie małe.

Zastosowanie. Ziele przetacznika jest stosowane w lecznictwie jako lek żołądkowy, poprawiający apetyt. Poza tym jako lek zapierający — przeciwbiegunkowy.

Zbiór. Ziele przetacznika zbiera się w pełni kwitnienia w dnie pogodne