505

496 Rośliny ze stanowisk naturalnych

barwienie. Nie może zawierać kwiatostanów lub kwiatów dziewanny (kwiaty podobne, ale znacznie większe)/ rzepaku itp. Zawiera garbniki,

Kys. 142. RzepiK pospolity {Agrimonia eupalorid):

a — kwitnący szczyt pędu; b — liść rozetowy

olejek, nieznany bliżej garbnik, stosunkowo dużo amidu kwasu nikotynowego, w popiele znaczne ilości krzemionki. Zapotrzebowanie małe. Zbierać tylko na zamówienie.

Zastosowanie. Ziele rzepiku jest łagodnym środkiem leczniczym stosowanym w biegunce i nieżytach jelit.

Zbiór. Ziele rzepiku zbiera się w czerwcu w początkach zakwitania, później łodygi są zbyt grube, kwiatostany długie z wykształconymi od dołu owocami, co dyskwalifikuje surowiec. Ziele ścina się nożem tuż przy ziemi wraz z rozetą liści odziomkowych. Należy od razu odrzucić liście zbrunatniałe lub nadgniłe oraz zbyt zgrubiałą część łodygi. Suszyć można w suszarni naturalnej lub ogrzewanej w temperaturze nie przekraczającej 40°. Zwracać trzeba uwagę na całkowite dosuszenie łodyg, gdyż niedosu-szone łatwo pleśnieją. Po ususzeniu jeszcze raz surowiec się doczyszcza. Daje się opakowanie półszczelne. Przechowuje się w dziale surowców obojętnych.

61, Serdecznik pospolity — Leonurus cardiaca L.

(Inne nazwy: gęsia stopa, lwi ogon)

Rodzina: Wargowe — Ldbiatae

Serdecznik jest byliną, która występuje jako pospolita roślina rude-ralna po przychaciach, rumowiskach, koło śmietników i rowów, w zaniedbanych parkach, przy drogach, czasem na skrajach lasów. Serdecznikiem nazywają na wsiach również dziewięciornik błotny (Parnas sia palustris L.), nie mający nic wspólnego z omawianą tu rośliną.

Serdecznik wyrasta od 30 do 150 cm wysokości. Łodygę ma sztywną, czterokanciastą, szaroowłosioną, słabo rozgałęzioną. Liście są ogonkowe,