Tronu j praktyka uiuiiizy finansowej w przedsiębiorstwie
1.3. Kryteria oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstwa
Niezależnie od tego, kto i w jakim celu dokonu je oceny sytuacji finansowej firmy, w każdym wypadku powinna być ona prowadzona z uwzględnieniem czterech podstawowych kryteriów, które obejmują:
- rentowność,
- płynność,
- ryzyko,
- niezależność finansową.
Wymienione kryteria w zależności od celu badania mogą podlegać innej gradacji. Nie ma to jednak większego znaczenia, ponieważ poprawnie oceniona kondycja finansowa firmy powinna dotyczyć wszystkich kryteriów jednocześnie, gdyż są one wewnętrznie wzajemnie powiązane.
Przez rentowność rozumie się zjawisko os i ligania przychodów przewyższających koszty poniesione dla ich osiągnięcia. Zupełnie odrębnym zagadnieniem jest intensywność rentowności, tj. poziom rentowności, który zależy przede wszystkim od wielkości wygospodarowanego zysku. W teorii i praktyce wyróżnia się zysk księgowy i zysk ekonomiczny.
Zysk księgowy oblicza się przy wyłącznym uwzględnieniu pozycji ujmowanych - stosownie do obowiązujących zasad rachunkowości -w rachunku zysków i strat, obejmującym m.in. koszty pozyskania kapitału obcego. W odróżnieniu, zysk ekonomiczny wymaga dodatkowego obliczenia kosztu pozyskania kapitału własnego, który nie jest przedmiotem ewidencji księgowej. W zysku ekonomicznym uwzględnia się więc koszt całego kapitału (obcego i własnego) i dzięki temu wielkość ta jest spójna z uprzednio przedstawionym, podstawowym celem działalności gospodarczej przedsiębiorstw, jakim jest wzrost jego rynkowej wartości.
Uzyskany zysk odzwierciedla dynamikę rozwoju firmy i stanowi najważniejszą podstawę pomiaru i oceny efektywności gospodarowania - rentowności. Maksymalizacja zysku przedsiębiorstwa leży w obszarze preferencji właścicieli kapitałów lub też innych osób powierzających swój kapitał. W wielkości zysku odzwierciedlone są bowiem potencjalne korzyści właścicieli, wyrażające się we wzroście cen akcji i wysokości wypłaconej dywidendy.
Osiągnięty zysk stanowi jeden z głównych czynników wpływających na płynność finansową, główne źródło zasilania przedsiębiorstwa