Tcoriti i praktyka muitizy finansówvj w przwlsiięhiorsiwie
ciągły i regularny. Jego wielkość służy do badania osiągniętych i przewidywanych zysków z normalnej, realizowanej w kraju i zagranicą, działalności wytwórczej, handlowej i usługowej. W wyniku tym jednak wyróżnić można dwie istotne części, tj. bezpośrednio i pośrednio związane z działalnością operacyjną. Dlatego też w strukturze zysku operacyjnego zasadne jest wyodrębnienie, obok wyniku na sprzedaży, który jest związany z działalnością operacyjną w sposób bezpośredni także i wyniku z pozostałej działalności operacyjnej powiązanego w sposób pośredni. Jego źródłem są w szczególności przychody i koszty związane: ze zbyciem środków trwałych, ale też z działalnością socjalną, z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych, z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw, z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami, z odszkodowaniami, karami i grzywnami oraz z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnym aktywów.
Duże znaczenie przepływów pieniężnych powoduje potrzebę wyodrębnienia także zysku z działalności operacyjnej powiększonego
0 amortyzację. Ta pozycja kosztów, jak wiadomo, zmniejsza zysk ale nie jest wydatkiem. Ocena efektywności prowadzonej działalności dokonywana przy uwzględnieniu wielkości wymienionej pozycji kosztów ma jeszcze tę zaletę, że nie ulega zniekształceniom w wyniku zmian zasad amortyzowania zasobów majątkowych.
W przeciwieństwie do wyniku zwyczajnego operacyjnego, wynik neutralny obejmuje wynik operacji finansowych i wynik zdarzeń nadzwyczajnych, który jest trudny do prognozowania. Wynik działalności finansowej ma swoje źródło w strukturze kapitałowej oraz w aktywności firmy na rynku kapitałowym. W szczegółowym ujęciu jego wielkość kształtują: udział w zyskach, zapłacone i otrzymane odsetki, zysk lub strata ze zbycia lub aktualizacji wartości inwestycji, oraz nadwyżki różnic kursowych. Wynik ze zdarzeń nadzwyczajnych (saldo strat i zysków nadzwyczajnych) spowodowany jest przez zdarzenia trudne do przewidzenia poza działalnością operacyjną i nie związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności operacyjnej. Wynik neutralny na ogól nic jest rezultatem pewnych procesów, lecz raczej działań przypadkowych. Duża fluktuacja, jakiej wynik ten podlega powoduje, że w dużej mierze nie może on być brany pod uwagę przy planowaniu finansowym
1 ocenie trafności inwestowania.
Analiza dynamiki danych rachunku zysków i strat umożliwia wymierne określenie wpływu podstawowych czynników na wzrost lub spa-
138