Teoria i praktyka analizy finansowy w prsetisi^biorslwif
występujący przy tej metodzie jest stosunkowo mały, a pracochłonność nieznaczna i to nic tylko przy dwóch lub trzech czynnikach zmiennych, ale również i przy większej ich liczbie, co stanowi poważną jej zaletę.
Zaprezentowane metody deterministyczne, w porównaniu z metodami stosowanych w zakresie wstępnej oceny, pozwalają na uzyskiwanie wyników bardziej precyzyjnych, nie obciążonych subiektywizmem. Są więc często wykorzystywane w analizach przyczynowych (zależności) przy podejmowaniu różnorodnych decyzji.
2.6. Ocena poprawności i praktycznej przydatności metod deterministycznych
Podstawowym celem stosowania metod deterministycznych jest określenie, jaka część odchylenia badanej zmiennej ekonomicznej spowodowana jest działaniem poszczególnych czynników. Istotne jest w tym wypadku to, że zarówno postać zależności jak i ilość oraz rodzaj czynników określających tę wielkość są z góry ustalone. Czynniki te będą występowały w zależności funkcyjnej bez względu na to, czy' w danym wypadku oddziaływały czy też nie. W wyniku dotychczasowych badań ustalono np., że rentowność aktywów' stanowi iloczyn rentowności sprzedaży i produktywności majątku. Te czynniki będą uwzględniane w badaniu bez względu na to, czy uległy zmianie czy też nic. Podobna sytuacja będzie miała miejsce w ocenie zmian wyniku finansowego. Jego poziom określają w zależności funkcyjnej według elementów obliczeniowych: wielkość i struktura sprzedaży, poziom jednostkowych kosztów własnych i jednostkowych cen sprzedaży netto. Wpływ tych czynników będzie ustalany mimo na przykład stałych cen w badanym okresie.
Z góry określona ilość czynników oraz ich rodzaj powoduje ograniczenie badania zależności przyczynowo-skutkowej tylko do tego obszaru. Poza analizowanymi wielkościami pozostają więc inne czynniki, które akurat w danym przyypadku mogą istotnie oddziaływać na badaną zmienną ekonomiczną. Uniwersalny charakter metod deterministycznych, umożliwiający ich stosowanie w każdym wypadku jest z jednej strony zaletą, z drugiej zaś wadą, ponieważ nie uwzględnia specyfiki danej sytuacji.
Metody deterministyczne, jak już przedstawiono, są proste, łatwe i mało pracochłonne. Mogą być stosowane właściwie przez wszystkich, jeżeli poświęcą chwilę uwagi na poznanie ich istoty i dysponują najprostszym sprzętem w postaci kalkulatora. Ponieważ rozpatrywane jest odchylenie między wielkościami dwóch okresów: badanego i bazowe-