atlas rehabilitacji ruchowej (109)

Rozdział 2/7

Urazy komunikacyjne szyi typu „smagnięcia biczem

tkanek. Obrażenia typu „smagnięcia biczem" dotyczą zazwyczaj naciągnięcia struktur naczyniowych, nerwowych oraz układu wię-zadłowo-mięśniowego odcinka szyjnego kręgosłupa.

■    ból szyi (głównie karku) pojawiający się zazwyczaj w ciągu pierwszych 24 godzin po urazie (dotyczy wszystkich osób z rozpoznaniem „whiplash");

■    ból głowy i karku połączony z odruchowym ograniczeniem ruchomości w odcinku szyjnym kręgosłupa (sztywność karku); odczuwa 50-90% poszkodowanych;

■    ból głowy trwający co najmniej pół roku odczuwa aż 40% poszkodowanych;

■    zaburzenia widzenia zgłasza 40-50% poszkodowanych;

■    zawroty głowy występują u 40% poszkodowanych;

■    ból stawu skroniowo-żuchwowego zgłasza około 35% ofiar wypadków tego typu;

m ból dolnej części pieców (w tym kręgosłupa lędźwiowego) występuje u około 35% poszkodowanych;

■    zaburzenia przełykania są zgłaszane przez około 10% pacjentów;

■    zawroty głowy i zaburzenia równowagi są zgłaszane przez 50% poszkodowanych.

Niezwykle istotne jest właściwe postępowanie diagnostyczne, które celem wykluczenia poważniejszej patologii powinno zostać przeprowadzone najlepiej bezpośrednio po wypadku (urazie).

Na ocenę lekarską poszkodowanych w tego typu urazach powinny składać się:

W każdym przypadku:

■    badanie neurologiczne, które winno wykluczyć objawy uszkodzenia układu nerwowego;

■    badanie ortopedyczne z wnikliwą oceną stanu części szyjnej kręgosłupa oraz stawów skroniowo-żuchwowych.

W przypadku podejrzenia uszkodzeń struktur anatomicznych:

■    badania radiologiczne - w miarę potrzeby i podejrzenia uszkodzenia anatomicznego, czyli przede wszystkim RTG kręgosłupa szyjnego, rozwinięte w miarę potrzeb danego przypadku o tomografię komputerową (TK) dla dokładnego zbadania elementów kostnych kanału kręgowego oraz rezonans magnetyczny (MR) dla oszacowania (wykrycia) zmian pourazowych tkanek miękkich szyi, w tym także krążka międzykręgowego, i jeżeli zachodzi taka potrzeba - mózgowia i rdzenia kręgowego; dodatkowym badaniem może być badanie ultrasonograficzne (USG) z pomiarami