Rehabilitacja po operacjach więzadeł stawu kolanowego Rozdział 8/2.2
O wyborze metody leczenia operacyjnego uszkodzeń ostrych oraz przewlekłych więzadeł stawu kolanowego decyduje wiele czynników, jak: okres, który minął od urazu, stopień niestabilności, poziom aktywności chorego przed urazem, a także wiek. Całość badania uzupełniana jest o badanie artroskopowe, celem oceny poziomu i zakresu uszkodzeń wewnątrzstawowych.
Rekonstrukcję uszkodzonego więzadła wykonuje się głównie u osób młodych, aktywnych fizycznie, odczuwających niestabilność stawu podczas aktywności fizycznej. Zabieg operacyjny przeprowadza się po odtworzeniu przez chorego pełnego zakresu ruchu.
Przeciwwskazaniami do rekonstrukcji operacyjnej są zazwyczaj: ciężki ogólny stan pacjenta, przewlekłe schorzenia znacznie upośledzające warunki do gojenia zeszytego więzadła, jak: cukrzyca, choroby naczyń obwodowych. Uważa się ponadto, że zwykle po 50 roku życia stan unaczynienia więzadeł nie stwarza już dobrych warunków do gojenia.
Postępowanie rehabilitacyjne
Przygotowanie pacjenta przed operacją rekonstrukcyjną więzadła krzyżowego przedniego obejmuje następujące elementy:
■ uzyskanie prawidłowego, pełnego zakresu ruchu w stawie kolanowym,
■ uzyskanie dobrego napięcia izometrycznego mięśni kończyny, która ma być operowana,
■ naukę nowego obciążania kończyny po operacji i zasad prawidłowego chodzenia,
■ naukę prawidłowego wykonywania ćwiczeń zalecanych przed operacją,
■ naukę chodzenia o kulach.
Postępowanie pooperacyjne po rekonstrukcji uszkodzeń więzadeł krzyżowych jest żmudne, długotrwałe i wieloetapowe, dostosowane do miejsca i typu rozerwania oraz sposobu leczenia. Na charakter i zakres postępowania rehabilitacyjnego wpływają: rodzaj zabiegu operacyjnego, cechy osobnicze, proces i przebudowa tkanek, warunki mechaniczne panujące w stawie.
Celem leczenia pooperacyjnego jest zapewnienie odpowiednich warunków do wygojenia się uszkodzonych tkanek, niedopuszczenie do wystąpienia wczesnych i późnych powikłań, doprowadzenie do powrotu funkcji stawu oraz przygotowanie operowanego stawu kolanowego i całego narządu ruchu do spodziewanych obciążeń dnia codziennego.
W postępowaniu terapeutycznym ważne jest zachowanie określonych faz leczenia, co ma związek z ogólnobiologicznymi proce-
Strona 3