Choroba Parkinsona 75
tatu, wskazane jest podawanie przy posiłkach środków zmiękczających stolec (dokusan sodowy, laktuloza). W przypadku braku efektów wdraża się leczenie farmakologiczne.3
Dysfagia (trudności połykania). Skutecznym postępowaniem w dysfagii jest spożywanie miękkich pokarmów, które łatwo przesuwają się z jamy ustnej do przełyku i zmniejszają ryzyko zakrztuszenia się.3
Łojotok. Wskazane jest stosowanie szamponów dziegciowych lub szamponów wzbogaconych w selen (usuwanie łojotoku na czole), ale nie częściej niż dwa razy na tydzień. Na twarz można stosować maść z hydrokortyzonem.3
Zaburzenia w wydalaniu moczu. Brak dopaminergicznych pobudzeń z istoty czarnej jest przyczyną nadreaktywności mięśnia wypieracza. Dlatego większość chorych ma dolegliwości w wydalaniu, co przejawia się nagłym uczuciem parcia na mocz, częstomoczem i koniecznością oddawania moczu w nocy (nokturia).
Do oceny niepełnosprawności chorych na ChP służy skala aktywności dnia codziennego (Activities of Daily Living Scalę - ADL i UPDRS)78 określająca zdolność chorego w zakresie mówienia, pisania, połykania, przyjmowania posiłków, posługiwania się sprzętem, zabiegów higienicznych, poruszania się, drżenia i zaburzeń czucia, dyskinez i fluktuacji. Określenie czynności na podstawie skali pozwala monitorować przebieg i ocenić postęp choroby.3 78
W kontakcie z chorym należy uwzględnić ograniczenie komunikacji werbalnej (niewyraźna mowa), dlatego istotna jest umiejętność nawiązania z nim kontaktu. W czasie współpracy z pacjentem należy umiejętnie odwracać myśli o chorobie, kierować zainteresowania na inne zdarzenia, nie wyręczać chorego w czynnościach, które wykonuje w sposób mozolny i nieudolny.3
Wsparcie ze strony grupy osób chorych. Zarówno chorzy, jak i ich rodziny potrzebują wsparcia psychicznego i socjalnego w tej przewlekłej i nieuleczalnej chorobie, dlatego też powstają grupy samopomocowe. Pielęgniarka powinna zachęcać chorego i jego rodzinę do uczestniczenia w grupie chorych na ChP Same organizacje (ruch parkinsonistyczny) powinny dbać o to, żeby do poszczególnych grup dobierać osoby wiekowo i pod względem stopnia zaawansowania choroby. Kontakt chorych na ChP z innymi podobnie cierpiącymi jest dla nich bardzo pożyteczny pod względem emocjonalnym, socjalnym, informacyjnym oraz pielęgnacyjnym i rehabilitacyjnym. Dobór pacjentów pod względem wieku i zaawansowania choroby jest niezbędny po to, żeby uniknąć kontaktu mniej chorych z pacjentami bardziej zaawansowanymi, bowiem choroba niestety postępuje i widok osoby niepełnosprawnej wpływa bardzo demobilizująco i stresująco na osobę będącą w początkowym stadium choroby. Nie tylko chorzy, ale także ich rodziny, które znalazły się w trudnym położeniu, mogą zachowywać się nieracjonalnie. Powstało Stołeczne Stowarzyszenie Osób z Chorobą Parkinsona. Ruch parkinsonistyczny funkcjonuje już w wielu województwach.
Działania pielęgniarki zmierzają do mobilizowania i motywowania pacjenta do leczenia oraz współudziału w pielęgnowaniu i rehabilitacji. W procesie