192 W. Budzyński, W. Szempliński
Obsadę roślin po wschodach należy więc różnicować przede wszystkim w ^ leźności od jakości gleby. Na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego trzej,* wysiać 450 ziarniaków na 1 m, na kompleksie żytnim dobrym — 500, a na żytnim słabym — 550. W warunkach opóźnienia terminu siewu obsadę i masę wysięg zwiększa się o 10%.
obsada ziarniaków na lm2 • masa 1000 ziaren (g)
masa wysiewu = -. ,,—r~~.-:-7777-
J wartość użytkowa nasion (%)
(od 450 do 550) • 39 ......
= —|-—---= 185 — 226 kg/ha
Materiał siewny pszenżyta jarego powinien być dosortowany tak, aby nie zawierał ziarniaków słabo wykształconych (cecha pszenżyta), które dają gorsze potomstwo, a także domieszek ziarniaków innych gatunków. Wyróżnia się następujące stopnie kwalifikacji: PB, B, Kj, K2. Corocznie rozmnaża się materiał kwalifikowany, pozwalający obsiać około 30 tys. ha (około 50% wszystkich zasiewów).
Pszenżyto jest bardziej konkurencyjne wobec chwastów segetalnych niż jęczmień jary. Uprawiane w poprawnym płodozmianie, szczególnie po okopowych, konkuruje skutecznie z chwastami bez stosowania herbicydów. Jego konkurencję trzeba wspomagać wczesnym siewem i racjonalnym nawożeniem mineralnym oraz umiejętnym użyciem brony. Bronowanie niszczy 60—70% chwastów jarych w fazie liścieni, poprawia stosunki powietrzno-wodne gleby, w łanach rzadkich wzmaga krzewienie produktywne i zmniejsza wydłużanie źdźbeł. Brony można użyć tylko przy optymalnym uwilgotnieniu gleby, w fazie szpilkowania oraz w fazie 4-5 liści. Zastosowanie jej w fazie 2—3 liści zmniejsza krzewistość produktywną, a tym samym obniża plon.
Na gorszych stanowiskach, szczególnie po zbożach, gdy mechanizmy obronne łanu są osłabione, chwasty mogą istotnie obniżać plon, utrudniać zbiór i zanieczyszczać glebę pod roślinę następczą. Plonochronne działanie herbicydów może wtedy obejmować nawet 15—20% plonu. W warunkach występowania chwastów wrażliwych na regulatory wzrostu (ognicha, komosa biała, poziewnik szorstki) jest skuteczny nawet Chwastox Extra, stosowany na początku strzelania w źdźbło, gdy ustali się temperatura powietrza powyżej 12 °C. Przy szerszym spektrum gatunkowym chwastów trzeba użyć środków nowej generacji i ich mieszanek (tab. 4.24) już w fazie 4—5 liści. Gdy integruje się metodę mechaniczną i chemiczną, bronowanie powinno wyprzedzać opryskiwanie.