201
5. Jęczmień
Chociaż w starożytności i w późniejszych okresach jęczmień był typowym zbożem chlebowym, obecnie zalicza się go do tzw. zbóż niechlebowych. Ziarno przerabia się głównie w kaszarniach, rzadziej w młynach. Wyrabia się z niego różne rodzaje kasz (pęczak, kasza łamana, perłowa), a produktem dodatkowym obłuskiwania ziarna na kaszę mogą być otręby konsumpcyjne i mąka wyciągowa. Mąkę całoziar-nową (razową) otrzymuje się przez przemiał ziarna obłuszczonego (pęczaku) w młynie i zmieszanie wszystkich mąk pasażowych, co gwarantuje, że jej skład chemiczny będzie identyczny ze składem ziarna obłuszczonego. Z kaszy jęczmiennej, po odpowiedniej obróbce technologicznej, produkuje się też płatki błyskawiczne. Produkty te są najczęściej wykorzystywane do bezpośredniej konsumpcji lub jako surowce i dodatki do produkcji pieczywa, wyrobów ciastkarskich oraz preparowanych produktów zbożowych.
Tabela 5.1. Ocena pojedynczych wskaźników technologicznych odmian typu browarnego (skala 9-stopniowa) (COBORU, 2002)
Odmiana |
Syntetyczna ocena wartości browarnej |
Ekstrak- tywność |
Lepkość * . .. te brzeczki . ter |
Annabell |
7,40 |
9 |
7 |
Atol |
6,15 |
7 |
6 |
Barkę |
o o oo |
9 |
7 |
Binal |
8,00 |
9 |
7 |
Blask |
7,70 |
9 |
6 |
Brenda |
7,90 |
8 |
7 |
Forum |
8,00 |
9 |
7 |
Granal |
8,30 |
i |
7 |
Gwarek |
7,15 |
9 |
7 |
Johan |
8,10 |
9 |
7 |
Madonna |
7,60 |
8 |
7 |
Poldek |
6,20 |
8 |
6 |
Polo |
5,75 |
7 |
6 |
Prosa |
1 7,40 |
1 8 |
7 |
Rasbet |
7,95 |
1 9 |
7 1 |
l Riviera |
1 7,05 |
1 8 |
7 1 |
1 Rudzik |
1 7,25 |
1 8 |
7 |
1 Scarlett |
1 7,45 |
1 9 |
6 |
1 Sezam |
1 8,10 |
i 9 |
1 7 i |
1 Stratus |
| 6,55 |
1 8 |
1 6 | |
5
9
9
8
7
9
9
3
9
9
2
6
9
9
6
7
8 9 5
Liczba
Kolbacha
Siła
diastatyczna
7
6
6
7
1
3 6 6 6
4
5 4
2
5
7
7
5
5 9 7 4 7
6 2 2
Wartość cechy w ocenie syntetycznej (%)_
45
25
15
10
W przemyśle kaszarskim najbardziej przydatny jest jęczmień o dorodnym, dobrze wypełnionym ziarnie, charakteryzujący się dużą zawartością białka, o szklistym bielmie. Najlepiej nadaje się do tego celu ziarno jęczmienia dwurzędowego,