DSCF5771

486 M. Kaunowska-Zdun

Do wyorywania można używać wyorywacza do warzyw korzeniowych, płuua po wymontowaniu odkładnicy, a także wyorywacza do buraków. Ten sposób zbioru jest bardzo pracochłonny. Szczególnie długo trwa ogławianie, ponieważ na I ha przypada 200—300 tys. sztuk marchwi. Innym, mniej pracochłonnym sposobem jest ścinanie naci za pomocą silosokombajnu i wykopywanie korzeni kopaczkami przenośnikowymi. Ten sposób stosuje się w większych gospodarstwach rolnych. Nie jest to rozwiązanie idealne, ponieważ sitosokombajn niezbyt dokładnie obcina liście, zostawia zbyt długie ogonki liściowe, a szerokość robocza kopaczki nie zawsze jest dostosowana do szerokości międzyrzędzi. Poza tym należy zebrać korzenie pozostawione na polu. Jednak zmniejszają się znacznie nakłady pracy podczas zbioru. Korzenie zebrane w ten sposób powinny być szybko spasane, ponieważ nie przechowują się dobrze (zbyt długie ogonki i duży stopień uszkodzeń korzeni).

Korzenie marchwi trudno się przechowują, bo łatwo się zaparzają, zagrzewają i gniją. Toteż w okresie jesiennego żywienia należy najpierw skarmić marchew, a następnie inne okopowe. Przez kilka miesięcy marchew można przechowywać w kopcach, najczęściej napowierzchniowych. Optymalna temperatura przechowywania wynosi 0-2 °0 przy wilgotności względnej powietrza około 95%.

Do chorób atakujących korzenie marchwi podczas przechowywania należy mokra zgnilizna marchwi powodowana przez bakterię Ervinia carotovora i zgnilizna twardzikowa wywołana przez grzyba Sclerotinia sclerotiorum. Korzenie porażone tymi chorobami są rozsadnikami chorób w kopcu lub w przechowalni. Głównym sposobem zapobiegania tym chorobom jest usuwanie okaleczonych korzeni i kop-cowanie marchwi zdrowej, nieokaleczonej i obsuszonej.

4.8. Produkcja nasienna

Uprawa na nasiona trwa dwa lata. W pierwszym roku wegetacji uprawia się marchew jak na paszę, z tym że jej zagęszczenie wynosi 300-400 tys. szt. na 1 ha w rozstawie 45x5-7 cm. Przeważnie na plantacjach marchwi przeznaczonej na sa-i dzonki nie stosuje się przerywki, tylko mniejszy wysiew, tj. 3-4 kg otartych nasion na 1 ha. Rośliny przerzedza się lekką lub średnią broną prowadzoną w poprzek rzę| dów roślin. Także nawożenie zarówno organiczne, jak i mineralne jest mniej intensywne, ponieważ wtedy rośliny lepiej się przechowują. Zbiór marchwi na sadzonki wykonuje się wcześniej niż marchwi paszowej, tzn. wtedy gdy temperatura dzienna spada do 5-8 °C. Należy obciąć nać, zachowując ogonki liściowe o długości 2-3 cm, przesortować i zakopcować korzenie możliwie szybko po wykopaniu, aby zapobiec nadmiernemu ich przesuszeniu.

Sadzonki wysadza się bardzo wcześnie na wiosnę, w rozstawach: 50x50, 50x40 bądź 50x30 cm, co zapewnia 4-6 roślin na 1 m². Gęściej sadzi się rośliny na gle-