DSCN9349

MAŁGORZATA MOGIELNICKA

526

] .pianie „Pu pr.ycpi.-    - «•"“ ”-"^h ””^k    “

na jednym czopie.    wykonanych eksperymentalnie naczyń mo-

Taśmowatc lub waea    ^ _{czopy przym}ocowano waleczkowate uch na-

cowano ^ró“’^{ymI SP}°^S ' _{f ]8) w} których otwory w ściance wykonano po 4.5 czyń beczułkowatych    •    kubków nr 3 i 5 po lekkim podsuszeniu

i ₂ godz. P"^aod^^Cei do^ kTaw.dzi. a dolom umocowano na czop W^P7en^Csam sposób, aie bez podsuszania zamocowano ucha waleczkowate i taśmolate w naczyniach nr 6 i 17. Ucha te wykonywano z rozpłaszczonego walka glinv modelując na obu lub jednym z jego końców czop o średnicy mniejszej od przekroju ucha. Czopy umieszczano w otworkach wykonanych patykiem w ściance naczynia, a następnie rozgniatano palcem od strony wewnętrznej i zgładzano ślady zlepiania. W wypadku naczyń niepodsuszonych łatwiej było wykonywać otworki, rozgniatać czopy i zagładzać ślady zlepień, ale zachodziła obawa odkształ-

cenią miękkiej jeszcze ścianki naczynia.

Małe waleczkowate ucha naczyń nr 15 i 34 przylepiono na mokre jeszcze ścianki, natomiast naczyń nr 22 i 35 po 3 i 4.5 godz. podsuszania. W przypadku przylepiania na podsuszany egzemplarz, miejsca przymocowywania przyczepów należało zwilżyć wodą. U naczyń nr 7, 11, 36 taśmowate ucha górą wyciągano z krawędzi. Przy tym sposobie ucha wymodelowywano ze ścianki podczas jej wygniatania, a po wykonaniu naczynia dolny przyczep ucha przylepiano na mokry jeszcze, łatwo odkształcający się egzemplarz.

IV. Wygładzanie i schropowacanie powierzchni naczyń

Gładzenie naczyń w połączeniu z odymianiem ma uszczelniać porowate ścianki naczyń wykonanych z glin chudych lub schudzanych ^s\ Podczas gładzenia twardym przedmiotem uzyskuje się zagęszczoną powłokę na powierzchni, często uważaną za nałożoną warstewkę gliny tłustej Według danych etnograficznych wygładzano naczynia twardymi owocami, bądź też otoczakami, patykami, drewnianymi nożami oraz mokrymi palcami, wilgotnym kawałkiem materiału lub skóry. Gładzą.o zu-adniczo powierzchnie zewnętrzne, mniejsze znaczenie przywiązując do powierzchni wewnętrznych *•.

W publikacjach archeologicznych znajdujemy wzmianki o tym, że naczynia gładzono gładzikami kościanymi lub kamiennymi, przy pomocy wilgotnych drewienek. mokrych szmat lub zwilżonych rąk- W. Hołubowicz zajmując się szerzej tym problemem rozróżniał ślady na powierzchniach naczyń pozostawione przez

albo riJ^>rZe1^mT^{mi tWardyml ,drewnem} »“Pan.vm lub gładkim, kamieniami) albo miękkim, (mokrym, kawałkami skóry czy tkanin, mokrymi rękami)’*. Wyświe-

”vch. ..Sprawozdania z    ^    p a ™™mteznej na ile zagadnień /tzyko-ehemic:

> w. Hoiubowicz,¹    r ^Kr8kowi*”'    .. «_in

$I<ł*ku. Wrocław-Warszawa-Kraków 1W3 , n2 ¹ M* ^Ged1, Kultura łużycka na Górnyn

„.aT,¹    F.^powiak°P^#od^k*fc ^Cpr0m,ka -• «•    w. Hołubowicz. Carnear

- M. Cdzikiewicz wutZZ    ^P,°^duke,n    *• 33.

futuckle) z PIczorca fŃotea Huto/z” bodo*'⁰' “t *'    ‘ ⁿ'^{: E}' ^Rock- ^Zab<"^kl kuUun

*• »»■    ^{UU,> Z badań} *° latacb ,9»-,_9iS. ..Mat. Arch.", t. II. 1K0

”*) U Szypłonicach na Bukoirinle Pr'u 11    ^{W eneollł}V^c:nel otadzle ceramiki maloica

^,,Prze8Ud Arch.-. t. vil, 1M7. s. 13Q.

EKSPERYMENTALNY WYRÓB CERAMIKI

Fot. s. Binlewski

Ryc. 6. Wygładzanie powierzchni kubka mokrym patykiem

cano przez polerowanie twardym przedmiotem uprzednio wygładzonego i podsuszo-

nego naczynia    .    . .

Chropowacenia powienchni dokonywano prrer obrrueanie. obmazywonje u

przecieranie Icienki^rn ,a    ^    Z

w piasku . Jedy    _schron₀wacenia uzyskiwano wylepiając naczynie z gliny

czówna sugeruje, ze efekt senropo ajll.hu j    „._vrfa:_p sie mało

o dużej domieszce piasku i wygładzając tylko jego wnętrze**, co wydaje su- ma

*”s rrr* n:

nierówności, w związku z    _{Unie pap}ilarne <na przykład nr 8. 15. 27).

rysy pozostawione w mokre) 8^{lin p} _wyg,a_dzan0 ponadto mokrym patykiem

Powierzchnie egzemplarzy nr *.    “ ,    naczynie nr 22 następnego dnia

(ryc. 6) uzyskując powierzchnię bardziej gładką, a nacz>me

- u. nt I s 159; B. Buczek. Osada.... *• *<•

*s W. Hołubowicz. Z badan....    .    *    ' _Wubranc zagadnienia.... s. 150 > n.; T.

» Porównaj na przykład M.    osada .... s. 15 1 n.; Niepublikowane

llnowski. Badania archeologiczne...»    •    *    Złotoryja.

materiały z cmentarzyska w Czerni ov.\._fl J_moWićz>ówna. Cmentarzysko kultury tutyc ie U M. Gedł. KulCUffl •••* *•    ^,32’    '    *    _{h Posn}._{f t}. X. 1959. *. 1*7-

w Dębówcu, w potu. wolsztyAskim, ..