Wybrane instrumenty zarządzania finansami w przedsiębiorstwie
postępowania pozwoli wyeksponować najistotniejsze kwestie wpływu zmian wartości pieniądza w czasie na decyzje finansowe.
2.3.1. Założenia wyjściowe
Dysponujemy kwotą 3 000 zł i rozpatrujemy cztery możliwości zainwestowania kapitału;
1) Zakup obiektu produkcyjnego, który będzie eksploatowany przez 4 lata. Coroczne nadwyżki finansowe (suma zysku netto i amortyzacji) wynoszą 1.300 zł. W momencie likwidacji obiektu, ze sprzedaży aktywów odzyskujemy 100 zł;
2) Zakup akcji i ich sprzedaż po czterech latach. Zakładamy, że cena rynkowa akcji rocznie rośnie o 8 % a wypłacana dywidenda jest równa w pierwszym roku 12 % wartości rynkowej i co roku rośnie o 5 punktów procentowych, czyli w drugim roku jest równa 17 %, trzecim 22 % i czwartym 27 % wartości rynkowej akcji;
3) Zakup obligacji czteroletniej gwarantującej corocznie wypłatę dywidendy w wysokości 25 % ich wartości nominalnej, po upływie czterech lat następuje wykup obligacji;
4) Lokata w formie depozytu bankowego na okres 4 lat: odsetki naliczane są według procentu składanego o stopie 24 % i wypłacane łącznie z wycofaniem depozytu.
2.3.2. Rachunek decyzyjny w oparciu o wartości nominalne
Nominalne wartości dochodów otrzymywanych w poszczególnych latach dla każdego w wariantów angażowania kapitału przedstawia tablica 2.2. Tylko w przypadku lokaty bankowej kapitał nie przynosi corocznych dochodów, ponieważ odsetki są kapitalizowane i wypłacane dopiero po upływie czterech lat.
Przy ustalaniu wartości nominalnych dochodów rachunek zmiennej wartości dotyczy jedynie lokaty bankowej. W tym przypadku posługujemy się formułą pozwalającą na obliczenie wartości skapitalizowanej kapitału wyjściowego przy zastosowaniu procentu składanego. W pozostałych przypadkach coroczne wartości dochodów obliczamy na podstawie założeń wyjściowych. W przypadku nabycia przedsiębiorstwa jest
Tablica 2.2. Porównanie wariantów angażowania kapitału w oparciu o nominalne wartości dochodów (w zł)
Okres |
Warianty angażowania |
kapitału: | |||
pr/edsię- biorstwo |
akcje |
obligacje |
lokata bankowa | ||
cena |
dywidenda | ||||
1 |
1300 |
3000 |
360 |
750 |
_ |
2 |
1300 |
3240 |
551 |
750 |
_ |
3 |
1300 |
3499 |
770 |
750 |
_ |
4 |
1400 |
3779 |
1020 |
3750 |
7093 |
Ogółem |
5300 |
3779 |
2701 |
6000 |
7093 |
to wartość nadwyżki finansowej powiększona w czwartym roku o wartość kwoty odzysku. Inwestycja w akcje przynosi coroczny dochód w formie dywidendy naliczanej od wartości rynkowej akcji. Dlatego niezbędne jest dodatkowo wykazanie wartości rynkowej akcji w poszczególnych latach. Ponadto w momencie sprzedaży akcji wartość kapitału wyjściowego zwiększona jest o przyrost wartości rynkowej akcji. Obligacje dają coroczny dochód w formie odsetek, naliczanych zawsze w tej samej kwoty wyjściowej, po upływie czterech lat następuje wykup obligacji, co oznacza zwrot kapitału wyjściowego według jego wartości nominalnej.
Posługując się wartościami nominalnymi stwierdzamy, że największy łączny dochód osiągamy angażując kapitał w lokatę bankową. Najmniej opłacalnym przedsięwzięciem jest zakup przedsiębiorstwa i prowadzenie działalności gospodarczej. Należy jednak pamiętać, że dochód z lokaty jest skapitalizowaną wartością kapitału wyjściowego, natomiast w pozostałych wypadkach mamy do czynienia z dochodami pochodzącymi z różnych okresów czasowych. Co za tym stoi. wpływ czynnika czasu na łączną wartość dochodu w pozostałych wariantach będzie również większy. Istnieje ponadto możliwość dokonania reinwestycji, czyli powtórnego zaangażowania otrzymanych dochodów, co przyniesie dodatkowy dochód. W wypadku lokaty bankowej to jest niemożliwe.
Podejmowanie decyzji finansowych na podstawie wartości nominalnych jest bardzo ryzykowne, nie uwzględnia wpływu czasu na zmianę wartości pieniądza. „Urealnienie” wartości dochodów otrzymywanych z poszczególnych form angażowania kapitału umożliwia rachunek dyskontowy. Jak już stwierdzono, dyskontowanie polega na określaniu wartości obecnej (bieżącej) kwot pieniężnych, które przewidujemy otrzymywać w przyszło-