Wybrane instrumenty zarządzania finansami w przedsiębiorstwie
ści. Istotnym momentem jest ustalenie stopy dyskonta. Załóżmy, że inwestor na podstawie analizy uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych uznał, że oczekiwana przez niego stopa zwrotu z kapitału wynosi 20 %. Przyjęcie stopy dyskonta na takim poziomie gwarantuje w miarę obiektywną ocenę dochodowości z poszczególnych wariantów angażowania kapitału, postrzeganą przez pryzmat realiów rynkowych. Zdyskontowane wartości dochodów dla rozpatrywanych czterech wariantów przestawiono w tablicy 2.3. Dochody nie podlegają reinwestycji, co w praktyce oznacza, że są one przeznaczane na cele szeroko rozumianej konsumpcji. Współczynniki dyskontowe odczytujemy z tablic (w załączeniu) lub obliczamy korzystając z formuły matematycznej zakładając wartość przyszłą równą jedności. Jeżeli posługujemy się programami komputerowymi, wartości współczynników są podane w arkuszach kalkulacyjnych.
Wyniki dyskontowania wskazują, że każdy z wariantów gwarantuje dochody realnie wyższe od kapitału wyjściowego (to znaczy przekraczające 3000 zł). Oznacza to, że praktycznie wszystkie warianty są do zaakceptowania. Przyjmując za kryterium maksymalizację dochodów kolejność wariantów jest inna w porównaniu z rezultatami rachunku bazującego na wartościach nominalnych. Realnie największe dochody zapewnia nabycie akcji a następnie lokata bankowa. Zakup obligacji okazuje się być najmniej opłacalnym rozwiązaniem. Zmienna wartość pieniądza wywiera więc istotny wpływ na podjęcie decyzji o sposobie angażowania kapitału.
Tablica 2.3. Porównanie wariantów angażowania kapitału w oparciu o zdyskontowane wartości dochodów (bez ich
reinwestycji) (w zł)
Okres |
współczynniki ' dyskontowe (dla d = 20%) |
PV według wariantów angażowania kapitału: | |||
przedsię biorstwo |
akcje |
obligacje |
lokata bankowa | ||
1 |
0.833 |
1083 |
300 |
625 |
— |
2 |
0.694 |
902 |
382 |
521 |
— |
3 |
0,579 |
753 |
446 |
434 |
— |
4 |
0.482 |
675 |
2313 |
1808 |
3419 |
Ogółem |
- |
3413 |
3209 |
3288 |
3419 |
Reinwestycja dochodów jest często praktykowana. Inwestor odkłada na przyszłość konsumpcję osiąganych w poszczególnych okresach dochodów, angażując je w określone przedsięwzięcia. W naszym przypadku postąpimy podobnie. Chodzi o reiwestowanie dochodów otrzymywanych w formie nadwyżki finansowej, dywidend z akcji oraz odsetek od obligacji. Reinwestycje możliwa jest w odniesieniu do dochodów osiąganych w pierwszym roku (reinwe-stycja przez kolejne trzy lata), w drugim roku (reinwcstycja przez dwa lata) oraz w trzecim roku (reinwcstycja jeden rok). Reinwestycji nie podlegają natomiast dochody otrzymywane w ostatnim (czwartym) roku, chodzi m.in. o kwotę odzysku ze sprzedaży aktywów likwidowanego przedsiębiorstwa, wartość rynkowa akcji, wartość wykupu obligacji, no i oczywiście skapitalizowane odsetki (w przypadku lokaty bankowej).
Rozważmy najpierw możliwość reinwestycji dochodów poprzez lokaty bankowe jednoroczne, gwarantujące odsetki w wysokości 22 %. Zaletą tego rodzaju lokaty finansowej jest stosunkowo wysoka płynność (dyspozycyjność) kapitału w porównaniu z depozytem wieloletnim, aczkolwiek rentowność jest niższa. Odsetki naliczane są w tym przypadku według procentu prostego (kapitalizacja prosta). Jeżeli jednak założymy, że po upływie każdego roku depozyt skapitalizowany ponownie zostanie lokowany w banku, to w praktyce będzie to oznaczało naliczanie odsetek według procentu składanego (kapitalizacja złożona).
Mamy do czynienia ze specyficzną sytuacją. Coroczne dochody w pierwszej kolejności są kapitalizowane, to znaczy określamy ich przewidywaną nominalną wartość przyszłą (na koniec czwartego roku). Następnie są one sumowane łącznie z dochodami osiągniętymi w ostatnim roku. I dopiero skumulowana suma podlega dyskontowaniu przy zastosowaniu współczynnika dyskontowego dla czwartego roku. Decyzja dotycząca wyboru sposobu zagospodarowania kapitału może być już podjęta na podstawie skumulowanych nominalnych wartości łącznych dochodów, dyskontowanie pozwala nam określić wartość realną tych dochodów. Stosowne obliczenia prezentuje tablica 2.4.
Uwzględnienie możliwości reinwestycji prowadzi do zasadniczo odmiennych decyzji. Najkorzystniejsze okazuje się prowadzenie działalności gospodarczej w formie przedsiębiorstwa, najmniej opłacalna jest natomiast lokata bankowa. Należy zwrócić uwagę, że we wszystkich przypadkach (poza lokatą bankową) zdyskontowane korzyści są wyższe w porównaniu do sytuacji, gdy nie uwzględniamy możliwości