Foto2455

28 I    zarządzania kryzysowego

1.1.3.2.Zagrożenia wywołane działalnością człowieka

Druga grupa (o zagrożenia nienaturalne, czyli powodowane różnymi fornmini działalności człowieka. Przyjmują ono niekiedy postać katastrof - nagłych i nieoczekiwanych wydarzeń będących wynikiem niekontrolowanych procesów (np. w trakcie produkcji bądź transportu), niosących zc sobą negatywne skutki: straty materialne oraz straty w ludziach. Znacznie częściej duży odsetek tych zagrożeń nie jest zauważany od ruzu, ich negutywne oddziaływanie kumuluje się, przez co zagrożenie narasta I wywołuje, często nieodwracalne, zmiany w ludzkich bądź naturalnych środowiskach.

Wo współczesnym śwlccio dosyć trudno czuć się całkowicie bezpiecznym, gdyż czyim nu nas wiolo niebezpieczeństw. Gdy osobiście nie inumy styczności z pewnymi zagrożonlaml, to o nich zapominamy, ałc bezpośredni bądź pośredni kontakt z nimi uświadamia nam, że tuk nupruwdę Jest wiolo rzeczy, któro dlu ludzi 1 środowisku są niebezpieczno. Wytwarzane na potrzeby rozwoju cywilizacyjnego towary i związana z tymi procesami degradacja środowiska, u także potęgujące się zagrożeniu społeczno, stanowią diu nas wielkie nlobozpieczoństwo. Skutki tych zagrożeń wywołują wiolo różnoruklch dlu ludzi i środowiska uciążliwości, powodują one ogromno straty muloriulno, sieją spustoszenia w ludzkiej psychice, są często przyczyną kuloctwu i śmierci (zob. rysunek 5).

Współczesnej cywilizacji nieodłącznie towarzyszą katastrofy oraz awario przemysłowe i komunikacyjne. Zugrożonia to, których powstawanie jest zwykle bardzo złożone 1 wymaga indywidualnej ocony, są związane z różnymi systemami wytworzonymi przez człowieka, np. wielkimi budów-lumf, instalacjami przemysłowymi czy niektórymi maszynami, Fizycznym wyrazem tych zagrożeń są pożary, wybuchy, emisje substancji toksycznych, promieniowanie radioaktywne. Pomimo stosowania coraz to doskonalszych zabezpieczeń, zagrożenia antropotcchniczne będą nieuchronnie narastać. Implikuje to powstawanie coraz większego zagrożenia ludzi i środowiska naturalnego, które często potęgowane są niszczycielskimi działaniami sił przyrody.

Poziom rozwoju gospodarczego i sytuacja ekonomiczna państwa mają ścisły związek ze sferą psychiczną człowieka, nastrojami społecznymi i poczuciem jego bezpieczeństwa. Niestabilność ekonomiczna i polityczna tworzy społeczne warunki powodujące, że niektóre osoby/grupy w sposób względnie nagły znajdują się poniżej progu bezpieczeństwa socjalnego nie są one w stanie utrzymać dotychczasowego standardu życia oraz sto-tusu społecznego. Do kategorii szczególnego ryzyka zalicza się ubósb bezrobocie, bezdomność, długotrwałą chorobę i/lub niepełnosprawne.

Rysunek 5. Zagrożenia wynikające z różnych form aktywności człowieka

ZAGROŻENIA RZECZOWE ZEWNĘTRZNE WYWOŁANE DZIAŁALNOŚCIĄ CZŁOWIEKA

Społeczno-obyczajowe: uzależnieniu od środków psychoaktywnych, agresja i przemoc, choroby cywilizacyjno, nieodpowiednie gospodarowanie odpadami komunalnymi,

niebezpieczne Idee I Ideologie, zepsucie moralne

Techniczne: pożary i klęski krajobrazowo, skażenia chemiczno, skażeniu radioaktywno, uwurlo przemysłowe, katastrofy budowlano, kutostrofy komunikacyjno

Klnlczno-humonilumo:

*    pr/oslodloniu,wyslodlonlu

*    bezdomność,

*    bezrobocie,

*    głód 1 ubóstwo

Porządku publicznego I ładu społecznego:

•    chuligaństwo i przestępczość pospolita,

•    przestępczość zorganizowana,

•    terroryzm,

•    konflikty polityczno-militarno

Gospodarczo-okonomlczno: znlumanlo równowagi przyrodniczo],

zajiloczyszczonlo atmosfery, zmniejszanie się zasobów tlenu, orozju glob, stepowieniu obszarów rolnych

dogrudacja biologiczna wód, niszczenie powłoki ozonowej, degradacja okosystomów

Źródło: opracowanie własne na podstawie: (K. FI coń, /nżipiierla zarządzańi/ikryzysowego..., op.cil.,8.00-115).

uzależnienia, dewiacje 1 patologie społeczne, przestępczość i przemoc, które zagrażają jednostkom, grupom czy społecznościom, natychmiastową lub nieodległą w czasie utratą bezpieczeństwa fizycznego i socjalnego. Osobom takim, z uwagi na pojawiające się/utrzymujące się trudności i problemy zagrażać może: utrata kontroli nad zdarzeniami i własnym życiem (bezradność), utrwalanie warunków prowadzących do ubóstwa, degradacja społeczna, pozostawanie poza głównym nurtem życia społeczności (marginalizacja), wykluczenie społeczne. Dlatego potrzebne są dzisiaj działania zwiększające świadomości ludzi o zagrożeniach tego świata, co pozwolić może ludziom uniknąć ogromnej katastrofy i zwiększyć poczucie swojego bezpieczeństwa.