IMAG0929

ARYTMETYKA

I. Liczby naturalne

1. Pisanie liczb cyframi, rzymski system liczbowy

Każdą liczbę można zapisać za pomocą cyfr.

Liczbę 123 zapisujemy kolejno cyframi 1, 2, 3.

Liczbami opisujemy wiele różnych wielkości:

np. fizycznych - prędkość, objętość, czas, silę...

przyrodniczych - temperaturę, ciśnienie, wiek lasu... geograficznych - wysokość gór, powierzchnię jezior, głębokość mórz... matematycznych - długość odcinka, wyniki działań arytmetycznych...

Zauważcie, że każdą liczbę możemy również zapisać słownie.

Liczbę 327 zapiszemy „trzysta dwadzieścia siedem".

Policzcie, z ilu liter składa się słowo:

a) alfabet    b) wielkolud    c) stuzłotówka

d) kosodrzewina    e) hipopotam    f) październik

Obecnie najczęściej stosowanymi cyframi są cyfry arabskie:

(0i, 1, 2, 3,4,5, 6, 7, 8, 9

oraz cyfry rzymskie:

I, V, X, L, C, D, M

Cyfry arabskie poznaliście już wcześniej, to za ich pomocą zapisujecie liczby.

Czasami stosuje się rzymski system liczbowy.

Cyfry rzymskie    I    V    X    L    C    D    M

odpowiadają arabskim:    1    5    10    50    100    500    1000

Cyframi rzymskimi zapisywane są najczęściej miesiące, numery rozdziałów w książkach Zapisywanie liczb za pomocą cyfr rzymskich odbywa się według pewnej zasady.

4-iv    6 - vi    8-vm 9 - ix    12-xn

A oto zasada:

■ Jfr- 1 = 4    5 + 1 = 6    5 + 3 = 8    10 - 1 = 9    10 + 2 = 12

28-XXVIII 20 + 8=28

44 -XLIV    75-LXXV

50 ^ 10 + 4 = 44    50 + 20 + 5 = 75

96 - XCVI

100 - 10 + 6 = 96