IMG13

2)    w drugiej fazie, zwanej termofilną,^ poprzedzonej. choć nie zawsze, krótką fazą spoczynku^ namnażają się mikroorganizmy termofilne - bakterie, promieniowce i grzyby. Temperatura optymalna dla tych organizmówwahasię odt50 do 65°ę, a ich aktywność enzymatyczna kończy się w temperaturzei70-80°Q

3)    trzecia faza, określana jako faza schładzania, to okres, w którym temperatura powoli maleje, ponieważ produkcja i uwalnianie ciepła nie równoważą się. W tej fazie aktywnie degradują materie organiczna termofilne: bakterie, promieniowce i grzyby;

4)    w końcowej fazie jdojrzęwania kompostu (resyntezy kompostu) mikroorganizmy ja£zo|yńę, które przetrwały w postaci spor, oraz gatunki inwazyjne w dalszym ciągu prowadzą degradację jmaterii organicznej oraz resynteźę związków humusowych.

procesie stabilizacji kompostu zwiększa się procentowy udział kwasów huminowych, zmniejsza się zaś udział frakgi rozpuszczalnych w gorącej wodzie, a huminy, bituminy pozostają na nie zmienionym poziomie.

Wzrost temperatury w kompoście jest bezpośrednio związany z produkcją ciepła w procesach metabolicznych. Jak wynika z drugiego prawa termodynamiki, jedynie część energii jest kierowana do procesów biosyntezy, reszta jest uwalniana w postaci ciepła powodującego wzrost entropii otoczenia. Z obliczeń wynika, że bakterie tlenowe magazynują —60% energii w postaci biomasy, a —40% - energii materii organicznej uwalnianej w postaci ciepła.

6.9. Kluczowa rola mikroorganizmów

W skład mikrofloiy biorącej udział w procesie kompostowania wchodzą bakterie, z których dominującą rolę odgrywają Ipromieniowce (grupa taksonomiczna bakterii w randze typu) oraz \grzyby pleśniowe.jOprócz nich w skład łańcucha pokarmowego w niektórych fazach wchodzą pierwotniaki, grotki, „robaki”, a nawetjskorugiaki. Mikroorganizmy w kompoście biorą udział w proceśie:Q^ degradacji materii organicznej, J) resyntezy humusu ora^3j syntezy biomasy mikroorganizmów. Bilans tych przemian Ilustruje tabela 6.S.

	lloóć składników (kg)
Składniki	przed kompostowaniem	po kompostowaniu
Kompost	brak	25-40
Materia organiczna stała	20-35	10-15
Składniki nieorganiczne	10-15	5-10
Woda	50-70	10-15
		(40-60 kg odparowuje do atmosfery)
Odcieki	brak	0-2

*    biPIrLsię giikroorggiiigpy? W skład mikroflory biorącej udział

w kompostowaniu wchodzą rezydenci roślin i roślinnych odpadów organicznych oraz ^organizmy przypadkowo naniesione. Szacuje się, ze na powierzchni roślin, w zależności od surowca kompostowanego, znajduje się do ~2 tys. gatunków bakterii i kilkaset gatunków grzybów pleśniowych. Ich liczba w gramie biomasy dochodzi do kilku milionów. Jeśli materiał kompostowany jest zbyt jednorodny lub stosunkowo trudno degradowany, stosuje się szczepionki mieszanki mikroorganizmów produkowane przez różne firmy.

6.10. Główne grupy mikroorganizmów biorących udział w kompostowaniu odpadów organicznych

Kompostowanie stanowi dobry model studiowania zespołu mikroorganizmów, w szczególności takich parametrów ekologicznych, jak: bioróżnorodność, sukcesja i współzawodnictwo w czasie biodegradacji i biokonwersji materii organicznej w gradiencie temperatury.

W czasie procesu kompostowania odpadów organicznych dominują dwie grupy mikroorganizmów: bakterie, w tym należące do bakterii Actinobacteria (promieniowce), oraz grzyby. Usta dotychczas opisanych mikroorganizmów, w ogromnej większości hodowalnych, przedstawiona jest niżej.

6.10.1. Bakterie (Bacteria)

CL-Proteobacteria: Aerobacterium sp., Agrobacteńum tumefaciens, Bradyrhizobium elkami, Brevundimonas sp., Caulobacter sp., Mesorhizobium loti, Methylobacterium radiotolerans, Methylobacterium sp., Ochrobactrum anthropi, Oligella ureofytica, Paracoccus panthotro-phus, Porphyrobacter tepidarius, Rhizobium rhizogenes, Rhizobium sp., Sphingomonas sp., Sinorhizobium meliloti.    »

jl-Proteobacteria: Acidovorax delafieldii, Alcaligenes latus, Alcaligenes sp., Alcalige-nes xylosańdans, Burkholderia cępacia, Burkholderia gladioli, Comomonas testosteronu, Comomonas sp., Delftia acidovorans, Kingella kingae, Va'riovorax paradoxus.

y-Proteobacteria: Acinetobacter calcoaceticus, Acinetobacter johnsonii, Acinetoba-eter radioresistans, Acinetobacter sp., Enterobacter asburiae, Enterobacter cancerogenus,