Kiszonki Bitwa B 06

Dobra kiszonka - dużo dobrego mleka

PORADNIK HODOWCY 2/97

Fot. 4 Do określania jakości kiszonki można zastosować metodę organoleptyczną, która ma tę zaletę, że jest możliwa do wykonania w gospodarstwie

Termin zbioru a wartość pokarmowa kiszonki

Wartość pokarmowa zielonki jest uzależniona od fazy wegetacji. Zielonki zbierane we wczesnej fazie wegetacji zawierają więcej białka surowego, a mniej włókna surowego, z tych też względów są łatwiej strawne. Zależność ta dotyczy zielonek z traw i motylkowych. W zielonce z kukurydzy jest odwrotnie. Im zielonka jest wegetatywnie starsza, tym zawiera mniej włókna surowego.

Zalecane terminy zbioru zielonek na kiszonkę:

•    motylkowe: lucerna, koniczyna - początek kwitnienia,

•    trawy - kłoszenie, wyrzucanie wiech, kwitnienie,

•    GPS - dojrzałość mleczna ziarna owsa i jęczmienia,

•    kukurydza - dojrzałość mleczno-woskowa.

Ocena jakości kiszonki

Kiszonka dobrej jakości winna charakteryzować się następującymi cechami:

•    dobrą smakowitością i chętnym pobieraniem przez zwierzęta,

•    dobrą strawnością: minimum 65% dla substancji organicznej,

•    dużą koncentracją energii: minimum 0,8 jednostki owsianej lub 4,7 MJ energii netto w 1 kg suchej masy,

•    optymalną zawartością włókna surowego: 22-24% w suchej masie,

•    dużo kwasu mlekowego: 1,5-3,0%,

•    średnio kwasu octowego: 0,5-1,0%,

•    brak lub ilości śladowe kwasu masłowego: 0,0-0,1%,

•    ilość azotu w formie amoniakalnej (N-NH₃) do azotu ogólnego (N): 5,0-10,0%,

•    pH w zależności od zawartości suchej masy w kiszonce:

do 30%    3,9-4,7

30-40%    4,4-4,7

40-60%    4,6-5,2

Do określania jakości kiszonki można zastosować ocenę organoleptyczną, która ma tę zaletę, że jest możliwa do wykonania w gospodarstwie. Ocena organoleptyczna polega na określeniu jakości na podstawie barwy, zapachu, struktury i smaku.

Z wielu istniejących metod oceny jakości kiszonki na podstawie cech organoleptycznych, naj lepszą okazała się skala zwana „kluczem królewieckim”. W kluczu tym punktuje się poszczególne cechy w następujący sposób:

Cechy kiszonki    Liczba punktów

Zapach

•    przyjemny, owocowy, świeżego chlcba    3

•    silnie kwaśny, alkoholowy, pleśni,

nieco stęchły    2

•    nieprzyjemny, przykry    1

•    fekalii    0

Smak

•    przyjemny, lekko kwaśny    4

•    kwaśny, nieco drażniący, lekko gryzący    3

•    silnie kwaśny, szczypiący, ostry    2

•    nieprzyjemny, drażniący, gorzki, mdły    1

•    zgniły, zepsuty, bardzo mdły    0

8