Kiszonki Bitwa B 08

PORADNIK HODOWCY 2/97

Dobra kiszonka - dużo dobrego mleka

Wybieranie

kiszonki

Fot. 5 Do budowy silosu wykorzystano baloty ze słomy

Do skarmiania kiszonka powinna być wybierana ze zbiornika każdorazowo w ilości potrzebnej do zużycia w ciągu jednego dnia.

Nie wolno wybierać kiszonki na zapas, gdyż przy dłuższym przechowywaniu w pomieszczeniach ulega zagrzaniu i pleśnieniu. Przy wybieraniu kiszonki ze zbiorników przejazdowych i pryzm naziemnych należy warstwą kiszonki odcinać ostrym szpadlem od góry do dołu, zwracając przy tym uwagą, by powierzchnia ciącia kiszonki była równa, co ograniczy dostąp powietrza. Do wybierania nie należy używać wideł, gdyż masa kiszonki nie jest wtedy odcinana równomiernie, lecz wyciągana. Powoduje to jej rozluźnienie i wnikanie powietrza w głąb zakiszonej masy. Należy również pamiętać, że okrycie kiszonki należy zdejmować stopniowo.

Po każdorazowym pobraniu dziennej porcji kiszonki wybraną powierzchnią przykrywa sią, aby zmniejszyć wysychanie. W celu ochrony kiszonki przed przemarzaniem w okresie mrozów, kiszonką należy zabezpieczyć wiązkami słomy. Kiszonki z zielonek przewiądniątych i podsuszonych nie zamarzają w takim stopniu, jak kiszonki z zielonek świeżych.

Nieprawidłowe wybieranie jest najczęstszą przyczyną utraty wartości pokarmowej kiszonki.

Niedbały sposób opróżniania silosu np. przy pomocy ładowacza widłowego powoduje, że powietrze penetruje pryzmę nawet na głębokość 1 m. Dochodzi do wtórnej fermentacji składników odżywczych i ich bezpowrotnej straty. Bujnie rozwijają się także szkodliwe grzyby, szybko namnażają się bakterie gnilne. Sytuację pogarsza jeszcze powszechna praktyka długotrwałego przetrzymywania na przyczepach kiszonek przed podaniem ich zwierzętom. Dlatego tak wielu hodowców mimo ogromnego wy siłku włożonego w przy

gotowanie kiszonki oraz dobrych wyników analiz próbek pobieranych z pryzmy nie osiąga spodziewanej wydajności mlecznej od krów karmionych tą paszą. Faktycznie bowiem podają oni inną, o wiele mniej wartościową, a niekiedy nawet szkodliwą paszę.

Stratom wartości pokarmowej spowodowanym niewłaściwym wybieraniem kiszonki można zapobiec stosując wycinarki do kiszonek lub samozaładowcze przyczepy paszowe wyposażone we frez wycinający. Dzięki temu struktura wycinanej ściany kiszonki jest lita i odporna na penetrację powietrza. Warto pamiętać, że niektóre dodatki do zakiszania przedłużają stabilność kiszonki o kilka godzin i czynią ją mniej podatną na wtórną fermentację.

Wybierać należy tylko tyle kiszonki ile jednorazowo podaje się zwierzętom. Pasza powinna być dostarczana do obory minimum 2 razy dziennie, aby nie leżała w żłobach dłużej niż 6 godzin.

Przy karmieniu krów kiszonkami istotna jest znajomość ich ciężaru.

Typ kiszonki    Ciężar 1 m' |kg|

•    kiszonka z zielonek świeżych    700-800

•    kiszonka z zielonek

przewiądniątych    500-600

400-500 800-900 800-900

Fot. 6 Wybieranie kiszonki przy pomocy wybieraka