PORADNIK HODOWCY 2/97
Dobra kiszonka - dużo dobrego mleka
Dodatki
ułatwiające
zakiszanie
Celem poprawy procesu zakiszania stosuje się różne dodatki, które pomagają wyprodukować kiszonkę dobrej jakości. Obecnie zaleca się stosować dodatki do pasz trudno i łatwo zakiszających się.
Do najtrudniej zakiszających się roślin należą motylkowe, ze względu na niską zawartość cukrów prostych, dużą ilość białka oraz organicznych substancji buforujących. Dlatego dla uzyskania kiszonki wysokiej jakości zaleca się mieszać je z trawami lub zakiszać z dodatkami ułatwiającymi proces fermentacji.
Większość traw spełnia minimum cukrowe, ale i one lepiej zakiszają się z dodatkami.
Bardzo dobrze zakisza się kukurydza i GPS.
Mechanizm działania poszczególnych dodatków jest różny, jednak cci ten sam - uzyskanie kiszonki dobrej jakości i obniżenie strat
Fot. 8 Przyczepa paszowa OptiMix wyposażona we frez pozostawia równą ścianę kiszonki; ANIMEX WIELKOPOLSKA, Konarzewo. woj. poznańskie
Fot. 7 Prawidłowe wybieranie kiszonki przy pomocy freza w procesie zakiszania. Wyróżnia się następujące grupy dodatków:
I. stymulujące fermentację mlekową o dużej zawartości łatwo fermentujących węglowodanów: cukier, melasa, susz buraczany, buraki cukrowe lub pastewne, zielonka z kukurydzy. Do tej grupy zaliczamy również śruty zbożowe. Najprostszym sposobem w tym zakresie jest mieszanie roślin łatwo kiszących się np. kukurydzy z trudno kiszącymi się np. motylkowymi. Jednak zgranie terminu zbioru nie jest łatwe. Najczęściej stosuje się melasę w dawkach 2-4%, w rozcieńczeniu wodą w stosunku 1:1. Można stosować śruty zbożowe, jednak wymagany jest ich 10% dodatek.
2. preparaty mikrobiologiczne - inokulanty, które zawierają bakterie kwasu mlekowego. Preparaty te ułatwiają proces zakiszania, poprzez opanowanie środowiska przez odpowiednie bakterie w pierwszych godzinach fermentacji. Dzięki temu dominującym procesem jest fermentacja mlekowa. Bardzo często preparaty mikrobiologiczne zawierają w swoim składzie enzymy, co wydatnie poprawia ich skuteczność. Dawki preparatów są zróżnicowane i wahają się od 10 do 100 g na tonę zakiszanej paszy.
3. preparaty chemiczne o działaniu zakwaszającym mocne kwasy mineralne lub ich sole. Dawki 1-4% w zależności od stężenia. Obecnie preparaty te nie są polecane ze względu na korozyjne działanie na maszyny.
4. preparaty chemiczne o działaniu selekty wnym na drobnoustroje. Ograniczają one działanie bakterii kwasu ma-słowego, gnilnych, E. Coli i pleśni. W stosunku do bakterii kwasu mlekowego są obojętne. Do tej grupy zaliczamy głównie kwasy organiczne lub ich sole: kwas mrówkowy, kwas