PORADNIK HODOWCY 2/97
Dobra kiszonka - dużo dobrego mleka
• podsuszanie: po skoszeniu pokos roztrząsnąć, a po osiągnięciu suchej masy 35-40%, zielonki zwałować w pokosy o szerokości około 2,4 m.
• melasowanie: spryskiwanie roztworem melasy przy pomocy opryskiwacza typu Ślęza.
• prasowanie: zbiór zielonki dokonywany jest przy pomocy prasy Quandrant 1000 lub 1200, która formuje baloty o wymiarach w metrach: 0,7x1,2x1,0 lub 0,7x 1,2x2. Objętość balotu: 1,51-1,60 m3, ciężar: 550-650 kg.
• zwózka balotów: na polu do ładowania balotów na przyczepy należy wykorzystać ładowacz T-174 z chwytakiem widłowym.
• zestawienie balotów (szpaltowanie): baloty układa się na utwardzonym gruncie. Wielkość pryzmy - na dwa tygodnie żywienia. W tej technologii w każdej pryzmie winno być 27 balotów. Poszczególne baloty spryskuje się roztworem melasy.
• okrywanie balotów: ułożone okrywa się folią, zaś u dołu obsypuje się ziemią lub piaskiem.
• wysysanie powietrza: przy pomocy wozu asenizacyjnego wyciągamy powietrze, co powoduje przyleganie folii i zapewnia warunki beztlenowe.
• obciążenie: po okryciu balotów folią i wyssaniu powietrza, zaleca się obciążyć je workami z piaskiem.
Czempińska technologia produkcji kiszonek nadaje się głównie do gospodarstw dużych, bowiem dziennie przy pomocy Quandrant 1200 można zebrać zielonkę podsuszoną z powierzchni około 40 ha.
Wiele gospodarstw nie posiadających takiej prasy podsusza zielonkę i po rozdrobnieniu z dodatkiem melasy zakisza w zbiornikach przejazdowych.
Wielkość zapotrzebowania na kiszonkę wylicza się w następujący sposób: y = a\b\c gdzie:
y - zapotrzebowanie na kiszonkę w kg a - dzienna dawka kiszonki w kg na sztukę b - liczba zwierząt c - liczba dni żywienia
W ten sposób wyliczamy zapotrzebowanie na kiszonkę netto. Jednak przy produkcji kiszonki należy uwzględnić straty, jakie powstają w procesie zakiszania. Gospodarstwo musi również dysponować pewną rezerwą paszową. Dlatego ilość wyprodukowanej kiszonki powinna być znacznie większa w porównaniu do danych obliczanych na podstawie dawek pokarmowych. W każdym gospodarstwie rezerwa wyprodukowanych kiszonek powinna wynosić 30-40% więcej niż obliczane zapotrzebowanie. Przy takiej rezerwie można zapewnić równomierną produkcję mleka i uniknąć zbyt częstych zmian w żywieniu krów. Biorąc pod uwagę normy oraz uwzględniając 30% rezerwę i straty zachodzące w czasie zakiszania, oblicza się faktyczne zapotrzebowanie na paszę. Ilość kiszonki będzie uzależniona od długości okresu jej skarmiania - czy tylko okres zimowy 200 dni, czy też przez cały rok - 365 dni.
Znając potrzebną ilość kiszonki wynikającą z potrzeb żywieniowych i uwzględniając poprawkę na straty oraz rezerwę paszową, po zsumowaniu uzyskuje się łączne zapotrzebowanie. Odpowiednio do tego oblicza się pojemność zbiornika oraz niezbędną powierzchnię pod uprawę roślin przeznaczonych do zakiszania. W tabelach 8 i 9 podano przykład obliczenia zapotrzebowania na kiszonkę.
Fot. 13 OptiMix umożliwia załadunek, ważenie, mieszanie i zadawanie paszy w oborze; AN1MEX WIELKOPOLSKA, Konarzewo, woj. poznańskie
17