Oznaczanie zawartości magnezu. Odpipetować do kolby stożkowej o pojemności 250 ml. drugą 20-mililitrową próbkę badanego (rozcieńczonego) roztworu i rozcieńczyć w kolbie miarowej wodą destylowaną do objętości 100 ml Dodać 5 ml bufom amoniakalnego o pH 10. szczyptę czerni criochromowcj T do uzyskania różowego zabarwienia i miareczkować roztworem EDTA do zmiany barwy roztworu z fiołkowej na niebieską.
Zawartość jonów magnezu w próbce odpowiada różnicy objętości mianowanego roztworu EDTA zużytego do /miareczkowania drugiej (v;) i pierwszej (v,) próbki badanego (rozcieńczonego) roztworu. Obliczyć zawartość (g) Mg3' w próbce z wzoru:
x- c-(vj-v,) M • W
(c - stężenie molowe roztworu EDTA |mol/l|. vj - objętość roztworu EDTA zużytego do /miareczkowania sumy wapnia i magnezu Jl|. vt - objętość roztworu EDTA zużytego do /miareczkowania jonów wapnia |l|. M - masa molowa magnezu |g/moJ|, W - współnucr-ność kotby i pipety).
Komplcksonometrycznc oznaczanie jonów żelaza (III) (ZD-38)
Zasada oznaczenia
Jony Fcł* tworzą bardzo trwale kompleksy z EDTA. nawet w silnie kwaśnych roztworach Umożliwia to ich komplcksonometrycznc oznaczenie w obecności większości innych kationów. Oznaczenie to przeprowadza się w roztworach o pH 1-3, wobec wskaźników - kwasu salicy lowego lub sulfosalicylowego. Są to bezbarwne mctalowskainiki, tworzące z jonami zclaza czcrwonofiolctowy kompleks Fc(sal)*. Komplcksowanic Fe1' przez EDTA
Fe3* + HjY3' -> FcV ♦ 2 U'
zachodzi szybciej w podwyższonej temperaturze
Odczynniki i roztwory
badany roztwór jonów Fe1*, roztwór amoniaku (1:1).
5% alkoholowy roztwór kwasu salicylowego.
0.01 mol/l roztwór EDTA (odwazka analityczna),
papierki wskaźnikow e (pM 1-10)
Sprzęt i aparatura
kolba miarowa - 100 ml. biureta -25 ml. pipeta jednomiarowa - 25 ml. cy linder miarowy - 100 ml. łaźnia wodna
Wykonanie oznaczenia
Próbkę roztworu Fe’* przenieść ilościowo do kolby miarowej o pojemności 100 ml i uzupełnić wodą destylowaną do kreski. Pipetą jednomiarową pobrać 25 ml roztworu, przenieść do kolby stożkowej o pojemności 250 ml i rozcieńczyć wodą destylowaną do objętości około 50 ml Dodając kroplami roztwór amoniaku doprowadzić kwasowość roztworu do pH 2 wobec papierka wskaźnikowego. Wprowadzić I ml alkoholowego roztworu kwasu salicylowego, ogrzać do temperatury 4OT i miareczkować ostrożnie roztworem EDTA. do momentu zmiany barwy czcrwonofiolctowej na żółtą. Następnie obliczyć zawartość fg| Fe’* w próbce z wzoru:
x-cv MW
(c - stężenie molowe roztworu EDTA (mol/l|, v - objętość roztworu EDTA zużytego do /miareczkowania próbki jonów Fe" |l]. M - masa molowa żelaza Ig/molJ. W - wspótmicr-ność kołby i pipety).
Komplcksonoinelryczne oznaczanie jonów glinu (ZD-40)
Zasada oznaczenia
Jony Al" oznacza się komplcksonomctrycznic. najczęściej (metodą miareczkowania odwrotnego), przez odmiareezkowanic nadmiaru EDTA mianowanym roztworem siarczanu (VI) cynku:
Al" + H:Y; -> AIY + 2 H*
(nadmiar)
Zn" + H-Ył' -> ZnY: + 2H*
Reakcję z EDTA przeprowadza się w roztworach o pH 3-8. w temperaturze wrzenia roztworu (gotowanie roztworu zwiększa szybkość reakcji, ponadto sprzyja przcrcagowaniu obecnych w roztworach soli glinu, produktów ich częściowej hydrolizy).
Oznaczenia dokonuje się w obecności wskaźnika rcdoksymelryczncgo 3.3*--dimctylonaftydyny, która przy niewielkiej ilości mieszaniny jonów hcksacyjano-zdazianowych (III) i hcksacyjanoźelazianowych (II). przechodzi w barwną postać utlenioną, wskazującą koniec miareczkowania
33