ostudzeniu do temperatury pokojowej, przelać roztwór kwasu do kolby miarowej (pojemności 250 ml) z roztworem heptamolibdenia-nu (6-)(V) amonu, dopełnić wodą destylowaną do kreski, wymieszać. (Roztwór ten przechowywany w butelce z ciemnego szkła, jest trwały około 6 miesięcy).
Kwas siarkowy (VI) cz.d.a. Przygotować przez wprowadzenie jednej objętości kwasu siarkowego (VI) (d = 1.84 g/ml) do sześciu objętości wody destylowanej.
Wodorotlenek sodu cz.d.a., roztwór 10% (m/m).
Kwas solny cz.d.a. (d = 1.19 g/ml) (do płukania kuwet i szkła
laboratoryjnego roztwór 1 :10). Papierek wskaźnikowy uniwersalny. | |
Aparatura i sprzęt laboratoryjny | |
Kolby miarowe pojemności 25 ml |
13 szt. |
Pipeta pojemności 1 ml |
3 szt. |
Pipety pojemności 5 ml |
2 szt. |
Pipeta pojemności 10 ml |
1 szt. |
Pipety pojemności 25 ml |
2 szt. |
Pipeta automatyczna 20-200 pl |
1 szt. |
Kolba miarowa pojemności 50 ml |
1 szt. |
Zlewka pojemności 20 ml |
2 szt. |
Zlewki pojemności 100 ml, 250 ml, 500 ml |
po 1 szt. |
Bagietka szklana Spektrofotometr z przystawką na kuwety 5 cm, fotokomórka czerwona A = 690 nm |
2 szt. |
Wykonanie ćwiczenia
1. Przygotowanie roztworów odczynników roboczych.
1.1. Chlorek cyny (II) roztwór roboczy
Do 9 ml wody destylowanej dodać 1 ml roztworu podstawowego chlorku cyny (II) i wymieszać. Roztwór może być stosowany do pracy w dniu przygotowania.
1.2. Diwodorofosforan (V) potasu - roztwór wzorcowy roboczy Do kolbki miarowej pojemności 50 ml wprowadzić 0.5 ml podstawowego roztworu wzorcowego diwodorofosforanu (V) potasu, dopełnić wodą destylowaną do kreski, wymieszać (1 ml zawiera 0.01 mg P043'). Tak przygotowany roztwór nadaje się do pracy w dniu przygotowania.
2. Sporządzenie krzywej wzorcowej
2.1. Do siedmiu kolbek miarowych pojemności 25 ml wprowadzić kolejno: 0; 50; 100; 150; 200; 250 i 300 pl wzorcowego
roboczego roztworu diwodorofosforanu (V) potasu (0.01 mg PO* w 1 ml).
Zakres stężeń wymieniony do wykonania w.w. prostej wzorcowej dotyczy wody wodociągowej [ze względu na orientacyjną znajomość zawartości (stężenia) PO* w wodzie wodociągowej]. Badanie wód powierzchniowych np. rzecznych wymaga modyfikacji przepisu analitycznego, (patrz: uwagi i informacje dodatkowe na końcu tej instrukcji).
2.2. Do każdej kolbki dodać 0.5 ml roztworu hepta-molibdenianu (6-)(V) amonu i 23 ml wody destylowanej. Dokładnie wymieszać.
2.3. Do każdej kolbki wprowadzić 0.5 ml roztworu roboczego chlorku cyny (II), dopełnić wodą destylowaną do kreski, wymieszać.
2.4. Przygotować spektrofotometr „Specol 11" zgodnie z instrukcją obsługi (przystawka na kuwety 5 cm, fotokomórka czerwona A = 690 nm).
2.5. Odczytać absorbancję poszczególnych próbek wobec ślepej próby (0 pl diwodorofosforanu (V) potasu). Oznaczenie wykonać po 10 minutach, nie później jednak niż przed upływem 20 minut.
Uwaga: Nie wylewać ślepej próby. Służy ona do dalszych odczytów przy oznaczaniu orto- i polifosforanów.
2.6. Otrzymane wyniki umieścić w tabeli:
Lp- |
Roztwór wzorcowy roboczy KH2P04 [gil |
Stężenie roztworu PO41 [mo/ll |
Zawartość PO** [mg] w 25 ml roztworu |
Absor- bancja |
1. 2. 6. |
Wodę wodociągową analizowaną na zawartość orto- i polifosforanów należy pobrać z kranu jednorazowo. Przy oznaczaniu trzech próbek badanych orto- i trzech polifosforanów należy pobrać około 300 ml wody. Z tej porcji jedną część (zgodnie z przepisem) należy poddać hydrolizie kwaśnej, pozostałą część zużyć do oznaczania ortofosforanów.
3. Oznaczanie ortofosforanów (V).
3.1. Do trzech kolb miarowych pojemności 25 ml wprowadzić kolejno 0.5 ml roztworu heptamolibdenianu (6-)(V) amonu oraz 23 ml wody analizowanej na zawartość fosforanów, wymieszać. Następnie