i litoratury wnpółcr.nunnj, warto choćby rnz jodoD r*ució okloa literatur'? wapólczoann z punktu widzenia litoratury dawnoj nlaktycrne j/. Joóll dotychczoa oglądano główolo litoratury dlo .ocl i ałodzioćy * wynokoćcl literatury dla doroałych, aa aly •.umieć - wapółcr.onno j, apróbujay nie tylko apojrzoć nn litorn-•? dla doroałych z punktu widzenia literatury dla dzieci i aio-lofcy, lecz równio* zobaczyć obie z pernpokty^ry wiolkloj lite-;ury dydaktycznej.
Uprzywilejowanie tej ostatnioj poropoktywy pcrhodzl z jej nio->otiono*n»uj, aiorzonoj tyoiricaal lat, trwałoóci. A takso i Vli w jakioA ntopniu dzi?ki nioj Awint lotniejo. Kin oarny takto pownońci, czy o imazoj Altoraturzo dla doroałych oraz o bora turzo dla dzieci 1 ałodftlo&y da olę to kiedykolwiek po«lo-Loó,
Alicjo Ba 1 uch
SKRA JARTOfiCI TYCHOWAJfCZYCH .T POKZJI DLA DZ1BOI
.Tychowa ni o Joot sztuką trudna, aubtolną 1 skomplikowaną. Do-flniując Jol Istotę trzobn paalętaó, in - Jak twierdzi wnpólczorv ns pnyeholORln - nnjwa&nlojszą prsostrzonią ludzkiego lntnlenln Jo-t przontrnoń aicdzyoaobowa, bo ono właónio, polna oprzocrnoó-cl relacji poalędsy "ja" o "ty",, doc/duje o zdrowiu 1 chorobie, ateządciu 1 nlonzczęńciu, aonnlo 1 boznonoio ludzklotfo lycln* To tuf. nojua>.nioJnzo w wychowywaniu człowieka Joat kształcenie Jor.o zdolnoócl do zamieszkiwania toj przeotrzenl międzyludzkieJ i do Je J tworzenia. Miedzy innyai robi to poosja1.
'Vy*nncznlklo% tak rozumianych wnrtodci wychowawczych w poezji dla dzieci, od czasów najdawnleJazych do współczesnych, Jont u-Kł.d relacji osobowych 1 rozwijająca ni? wraz z nl* sytuacja ko-■ninlKncyJoh. -Tior.iz* Jachowicza, KonopnickloJ, PorazlńokloJ, II-lar.OAlc;-.!/wny, Brzechwy, Przybonla czy .Yuwilow prozontują rófcnopo rodzaju układy, relacjo dzlocka z dzieckiem lub onobą doronłą, tworzą aorlv zmiennych -oodoli ułatwiających albo koaplłkających wt-ijezme atoiunkl. Ich czytolniczo wybory znloAą od zsolorzeh wy-oho VI wory oh nauczyclola - poórodnlkn, który zgodnie z własną kor>-Oopcją koztnłtujo poetnwy l wyzwala poftądnno reakcjo emocjonalno wvcb inl «, sio robi to nie przez suchy wywód dyokurnywny, lecz prH4B rentaw pootycklch obrazów.
• pi radntavlonv5 ponlfcoj ciągu wlorazy zontał wyeksponowany wątek pat. rlotyćzny. Zderzenie nlę tu konwoncjl XIX-wloc..noJ z m>wii.'.vnl, podeJouJecyT.l ten oao toaat pozwala czytelnikowi doo-i ni ewohicję -obloou 1 namogo wlernzu, n nięc rozumienie stn-lyoh| nUpi :i;-ł J cych wartoóci i zmlorinych nponobów Ich wyra-MdU » Jf»v«u poetyckim.
*