ksiazka0

Z wiersza emanuje wiara w pomyślną podróż. która nie jeM zwykłą wycieczką do Krakowa, ale zdaje su; być podróżą życiową. Jcdnoro/cc baśniowe, nic spotykane nigdzie zwierzę - zapowiada szczęście dla podróżnika.

Niektóre z utworów Wawilow nawiązują do bajki ze względu na użycie mcipilów. takich jak: „Był sobie pewien człowiek...”, „Był sobie pan Sikorek...”, „Była i.iz sobie dziewczynka .”, „Zdarzyło się to przed laty...” albo „Siedziała raz żabka...**, „Pewnego razu Nic Wiem Kto...”, „Raz na ulicy szerokiej...", „Była raz sobie skala..." Tekst rozpoczynony w len sposób przypomina opowiadanie bajki. W zbiorze Wiersze <Ua niegrzecznych dzieci autoika posługuie się leż słownictwem o charakterze rudymentów baśniowych: wysokie drzewo, jednorożec, Kurka-Złotopiórkn, królowa, góra lodowa, pałac, ogród królowej, złote suknie, czerwone trzewiczki.

Jak zauważyłam wcześniej, przysłowie bardzo często jest inspiracją do rozwinięcia bajeczki. Metodą tą posługiwał się Jan Brzechwa, a później Wanda ( holomska. W ich tekstach przysłowie albo popularne powiedzenie przeradzało się często w puentę tekstu. Skonstruowane lak teksty Brzechwy to: Śledź (Aby kogoś dobrze poznać, trzeba z nim zjeść beczkę soli). Jeż (Zrobić z igły widły). '/aha (Nic ujdzie ci to na sucho), Stryjek (Zamienić siekierkę na kijek). Dziura »»• motcie (Potrzebne jak dziura w moście). Taki sposób budowania fabuły prowadzi do dclcksykali/acji danego związku frazeologicznego, opiera się więc na logice dziecięcej”⁰. W rezultacie ticść litworu wiedzie tli* zrozumienia ukrytego znaczenia przysłowia, tym samym uwrażliwia odbiorcę na możliwość zmiany znaczenia słowa lub związku frazeologicznego w zależności od kontekstu. Ten rodzaj utworów prowadzi do odbioru typowo intelektualnego, w czym realizuje się funkcja bajeczki jako tekstu kierowanego do sfery umysłowej, a nie jak w przypadku kołysanki czy wyliczanki emocjonalnej.

Brzechwa osiągnął mistrzostwo w takim konstruowaniu bajeczki, stąd niektóre stworzone przez niego dla potrzeb tekstu powiedzenia stały się związkami frazeologicznymi. Jest tak na przykład

W bajeczce Dwie krawcowe ", w której dwie krawcowe szyły sukienki cofkom burmistrza: „Dla mych córek zróbcie nowe, / Piękne mknie w ró/ny deseń, / Niech wystroje sic na jesień*'. Jednak pod wpływem grymasów panienek sam burmistrz decyduje:

Mogę itać wnin z dokumentów Pięćset kropek / uiiamcmu

DoiC ju/ mam lej całej szopki,

Niechaj tiędzic sukiun w kropki!

/ lej nonsensownej historii autor wyciąga równie nonsensowny moi.ił nic-moml:

Odtąd panny w Skierniewicach Mają kropki tu spódnicach.

Podobnie dzieje się w utworach: Żuk (St;|d nauka jest dla zii Li. / Zuk na żonę żuka szuka), Pomidor (Jak pan może. / Panic pomidorze?!). Na straganie (A to feler / Westchnął Seler), Kokoszka smakoszka (Kura na to: Kud-ku-dak, / a ja owszem! A ja tak), Prot i li lip (Ach, Filipie, ach, Filipie, / Trzeba znać się na dowcipie!). Należy dodać, ze powiedzenia te najczęściej przybić* mm postać refrenu lub powtórzenia, uwrażliwiając na tę formę środków stylistycznych. Ponadto na przykładzie tekstu Dwie krawcowe można zauważyć, ze bajeczka lego typu posiada rozbudowaną fabułę, w której wyióznić można początek, punkt kulminacyjny i zakończenie, bohaterów oraz puentę. Niby niczego nie uczy, a jednak stwarza uczucie wesołości, nadaje sens nonsensowi, dzięki czemu czytelnik, choć nic wierzy w skierniewicką modę. bawi się nią. Bajeczka tego typu uczy odczuwania przyjemności z. lektury, uczucia, które jest niezbędne dla dalszego obcowania przez dziecko z. literaturą.

1’ym. co wiąże fabułę, jest postać bohatera, niezmiernie ważna właśnie w odbiorze dziecięcym (o funkcji iHiliatcni w odbiorze tekstu literackiego przez dziecko pisałam w części dotyczącej wyliczanek). Bohaterami bajeczki są najczęściej zwierzęta, ale także rośliny.

J. Bi/echwa, d/. cyf. v ui2

lóń