larsen0124

124 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

7.4.4    Wpływ na skuteczność

antagonistyczną.................157

7.4.5    Działania niepożądane inhibitorów

acetylocholinoesterazy...........159

7.4.6    Praktyczne postępowanie przy

przeciwdziałaniu................159

8 Środki zwiotczające mięśnie

w schorzeniach neurologicznych .... 160

Piśmiennictwo ..........................161

1 Wstęp

Środki zwiotczające mięśnie są to związki, które wywołują odwracalne wiotkie porażenie mięśni szkieletowych. Do porażenia dochodzi w wyniku hamowania przenoszenia pobudzeń na płytce mo-torycznej mięśnia. Na podstawie mechanizmu działania można rozróżnić środki zwiotczające de-polaryzujące i niedepolaryzujące.

Zastosowanie. Głównym zastosowaniem środków zwiotczających jest znieczulenie. Środki zwiotczające stosowane są często w znieczuleniu złożonym. aby ułatwić intubację dotchawiczą i zmniejszyć zapotrzebowanie na anestetyk, a także przy niektórych zabiegach polepszyć warunki operowania przez zupełne zwiotczenie mięśni. Ponadto środki zwiotczające są też niekiedy stosowane w czasie intensywnego leczenia, np. gdy konieczne jest zupełne unieruchomienie pacjenta.

Historia. Kurara jest najstarszym środkiem zwiotczającym. Była ona używana przez południowoamerykańskich Indian jako trucizna do strzał i włóczni do polowania, ale także jako cudowna substancja przy obrzędach rytualnych. Otrzymywano ją z roślin należących do Chondrodendron

1    Słrychnos. Z tych roślin Indianie przygotowywali kleisty wodny wyciąg, który wcierano w groty strzał i włóczni. Już Claude Bernard, wielki francuski fizjolog, w'ykryl w swych eksperymentach, że kurara nie ma działania ośrodkowego i śmierć, pozornie tak spokojna, musi w istocie być straszliwa, ponieważ ofiara dusi się z powodu porażenia mięśni oddechowych.

2    Przewodnictwo nerwowo-mięśniowe

Głównym punktem uchwytu działania środków zwiotczających jest płytka motoryczna (połączenie nerwowo-mięśniowe). W tym miejscu pobudzenie jest przenoszone z nerwu na włókna mięśniowe, wskutek czego mięsień może się kurczyć. Budowę płytki motorycznej przedstawiono schematycznie na ryc. 7.1. W bezpośrednim sąsiedztwie mięśni szkieletowych akson motoryczny rozdziela się na

Ryc. 7.1 Połączenie nerwowo-mięśniowe.

wglobienie synaptyczne    ^postsynaptyczna