36 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne
Margines bezpieczeństwa anestetyków wziew-nych jest wąski. Już 2- do 4-krotne przekroczenie prawidłowej dawki może spowodować zatrzymanie krążenia.
lotnych kwasów, z tego powodu jest przechowywany w ciemnych butelkach. Jako stabilizator jest dodawany tymol. Halotan nie reaguje z w'apnem absorpcyjnym, ale koroduje w obecności pary wodnej takie metale, jak: glin, mosiądz i ołów, nie koroduje natomiast miedzi ani chromu. Szybko absorbowany jest przez gumę, polietylen nie wchłania halotanu.
Halotan (ryc. 3.6) został wprowadzony do praktyki klinicznej w 1956 r. jako pierwszy silny, niewy-buchowy anestetyk wziewny; szybko zdobył popularność na całym s'wiecie. Obecnie jest jednak stosowany coraz rzadziej.
Halotan, CF3-CHClBr, jest fluorowanym (chlorowcowanym) węglowodorem, który w temperaturze pokojowej jest klarowną, bezbarwną cieczą o slodkawym, podobnym do eteru zapachu i ciężarze właściwym 1,86.
Właściwości halotanu:
- masa cząsteczkowa: 197,4 Da,
- temperatura wrzenia: 50,2°C,
- prężność pary w temperaturze 20°C:
244,1 mmHg,
- współczynnik rozdziału krew/gaz: 2,54,
- wartości MAC: 0,75 w 100% 02; 0,29 w 70% N20.
Halotan w stężeniach znieczulających nie jest palny i, w przeciwieństwie do eteru, nie tworzy z powietrzem lub tlenem mieszaniny wybuchowej. Pod wpływom światła halotan rozpada się do
Halotan wywiera silne działanie nasenne, nie ma natomiast właściwości przeciwbólowych. W celu uzyskania znieczulenia chirurgicznego trzeba na ogół stosować następujące stężenia:
- 1-3% przy samoistnym oddychaniu powietrzem lub tlenem,
- 0,8% przy dodatku 65% N20 i oddechu kontrolowanym.
Dodatek podtlenku azotu umożliwia zmniejszenie stężenia halotanu w powietrzu wdychanym, dzięki temu odpowiednio słabszy jest niepożądany wpływ na oddychanie i krążenie.
Wprowadzenie do znieczulenia. Przebiega ono z użyciem halotanu stosunkowo szybko. Przy podawaniu rosnących stężeń halotanu w tlenie, pacjenci poddani premedykacji tracą na ogół świadomość w' ciągu 5-10 min, bez wyraźnego stadium pobudzenia. W celu skrócenia fazy wprowadzania do znieczulenia najczęściej u dorosłych podaje się wstępnie anestetyk dożylny.
Przy podawaniu halotanu w stężeniu 1 % stężenie we krwó tętniczej rośnie szybko i w ciągu mniej więcej I godz. osiąga równowagę ze stężeniem w powietrzu pęcherzykowym.
Br F 1 1 |
F 1 |
F 1 |
F 1 |
F 1 |
Cl T |
F 1 | ||
— C —C —F |
Cl — |
■c | |
— C —O — | |
C —H | |
F— C i |
— c —o — 1 |
C — | | |
1 1 Cl F |
1 H |
1 F |
1 F |
1 F F |
1 H |
1 F | ||
halotan |
enfluran |
F |
1 — C—F F |
izofluran | ||||
U__ |
F I |
H- |
1 1 — c—O —c—H | |||||
F— C — C — O- I | |
-c — I |
H |
F- |
1 1 — C—F H | ||||
F H |
F |
1 F | ||||||
desfluran |
sewofluran |
Ryc. 3.6 Wzory strukturalne stosowanych anestetyków wziewnych.