42 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne
Ukrwienie wątroby i jej czynności pod wpływem enfluranu ulegają osłabieniu. Opisywano martwice wątroby po powtarzanym stosowaniu enfluranu, nie należy go więc stosować w razie podejrzenia zwiększonej wrażliwości.
Ponad 80% podanego enfluranu jest wydychane w postaci niezmienionej przez płuca, tylko 2-5% jest metabolizowane w wątrobie. Produktami przemiany enfluranu są kwas difluorometoksydifluoro-octowy i fluorki. Fluorki są wydalane przez nerki, ale ich stężenie jest tak małe, że nie osiąga poziomu nefrotoksycznego. Przypuszczalnie enfłuran może być bezpiecznie stosowany także u pacjentów ze schorzeniami nerek.
Różnice między halotanem a enfluranem są w praktyce klinicznej względnie małe.
Zaletą enfluranu jest wystarczające działanie zwiotczające mięśnie i brak uczulania mięśnia sercowego na aminy katecholowe.
Wadą jest znaczna depresja oddychania i układu krążenia (spadek ciśnienia tętniczego) przy podawaniu większych dawek. Znaczenie wzmożonej aktywności EEG po większych dawkach nie jest dotąd wystarczająco wyjaśnione.
W przypadku bardzo długich znieczuleń, istniejących uprzednio schorzeń nerek, padaczki i zażywania leków indukujących enzymy należałoby prawdopodobnie unikać enfluranu.
Enfłuran może wyzwalać hipertermię złośliwą.
Izofluran, CHFrOCHClCF., (zob. ryc. 3.6), jest izomerem strukturalnym enfluranu. Zsyntetyzowa-ny został przez Terella, w Niemczech wprowadzono go do stosowania klinicznego w 1984 r.
Izofluran jest klarowną, bezbarwną, niepalną cieczą o zapachu podobnym do eteru.
Właściwości izofluranu:
- masa cząsteczkowa: 184,5 Da,
- temperatura wrzenia: 48,5°C,
- prężność pary w temperaturze 20°C:
238 mmllg,
- współczynnik rozdziału krew/gaz: 1,4,
- wartość MAC 1,28 w 100% 02; 0,56 w 70% N20.
Izofluran nie jest wrażliwy na światło ani na zasady, nie reaguje z metalami, rozpuszcza się jednak w gumie.
Izofluran, po desfluranie i sewofluranie, ma najniższy współczynnik rozdziału krew/gaz. Dzięki temu stężenie w powietrzu pęcherzykowym zbliża się szybko do stężenia we wdychanym powietrzu; w ciągu 5-10 min stężenie w powietrzu pęcherzykowym osiąga 50% stężenia we wdychanym powietrzu. W praktyce klinicznej szybkość, z jaką stężenie w powietrzu pęcherzykowym zbliża się do stężenia we wdychanym powietrzu jest osłabiana przez wpływ izofluranu na funkcje oddychania (zatrzymanie oddechu, kaszel, depresja oddychania), wskutek czego wprowadzenie do znieczulenia następuje raczej z opóźnieniem, jeżeli wprowadzenie odbywa się drogą wziewną. Natomiast przy wprowadzaniu anestetykiem dożylnym nasycenie przebiega szybciej niż przy stosowaniu halotanu lub enfluranu.
Eliminacja izofluranu jest również przyspieszona dzięki niskiemu współczynnikowi rozdziału krew/gaz, zależy jednak od czasu trwania znieczulenia, podobnie jak w przypadku innych anestety-ków wziewnych.
Wprowadzenie do znieczulenia. Aby szybko, to znaczy w ciągu około 15 min, uzyskać znieczulenie chirurgiczne, trzeba podawać przy wprowadzaniu do znieczulenia następujące stężenia w powietrzu oddechowym:
- początkowo 3-4% przy podawaniu powietrza lub tlenu;
- 1,5-3,5% przy skojarzeniu z podtlenkiem azotu.
Zaleca się wprowadzenie do znieczulenia za pomocą anestetyku dożylnego, przede wszystkim dlatego, że izofluran w większym stężeniu powoduje zatrzymanie oddechu lub kaszel, co ogranicza dalsze jego podawanie.