larsen0044

44 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

Pojemność minutowa serca. Wyniki obserwacji zachowania się pojemności minutowej serca po izofluranie nie są jednolite. U zdrowych ochotników pojemność minutowa nie maleje nawet pod wpływem wyższych stężeń, chociaż spada objętość wyrzutowa. Natomiast u starszych osób ze schorzeniami naczyń lub z chorobą wieńcową obserwowano w znieczuleniu izofluranem z podtlenkiem azotu wyraźny spadek pojemności minutowej i wyrzutowej, mniejszy jednak niż pod wpływem halotanu lub enfluranu. Przy pobudzeniu chirurgicznym pojemność minutowa wzrastała u tych pacjentów wraz z częstością skurczów, objętość wyrzutowa pozostawała niska.

Przepływ wieńcowy i zużycie tlenu przez mięsień sercowy. W doświadczeniu na zwierzętach stwierdzono następujące zmiany: zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy, podobnie jak po innych anestetykach wziewnych, ze zmniejszonym lub niezmienionym przepływem krwi przez naczynia wieńcowe, wpływ rozszerzający na naczynia wieńcowe w mięśniu sercowym, lecz brak wpływu na powierzchowne naczynia wieńcowe.

U pacjentów z chorobą wieńcową w znieczuleniu izofluranem z podtlenkiem azotu stwierdzono natomiast zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy i przepływu krwi przez naczynia wieńcowe. Zmiany te polegały na zmniejszeniu obciążenia hemodynamicznego i pracy serca. Nasycenie tlenem krwi żył wieńcowych rosło bardziej pod wpływem znieczulenia izofluranem z podtlenkiem azotu niż w znieczuleniu enfluranem z podtlenkiem azotu. Jednocześnie malała tętniczo-żyl-na różnica nasycenia krwi żył wieńcowych tlenem, ale opór naczyń wieńcowych był niezmieniony. Wydaje się, że izofluran ma silniejsze działanie rozszerzające naczynia wieńcowe niż halotan albo enfluran. U niektórych pacjentów z chorobą wieńcową stwierdzono w czasie znieczulenia izo-fluranem z podtlenkiem azotu uwalnianie mleczanów z mięśnia sercowego jako wyraz ogólnego lub lokalnego niedokrwienia mięśnia serca, prawdopodobnie spowodowanego przemieszczeniem krwi w naczyniach wieńcowych lub zespołem podkradania. Zespół ten charakteryzuje się zmniejszeniem przepływu krwi w regionach mięśnia potrzebujących wystarczającego zaopatrzenie przez krążenie oboczne, z jednoczesnym zwiększeniem ukrwienia regionów zaopatrywanych przez naczynia zdrowe.

Izofluran u pacjentów z ciężką chorobą wieńcową powinien być stosowany ostrożnie i tylko w zmniejszonej dawce (< 1 MAC).

Wyniki badań nad krążeniowym działaniem izo-fluranu wskazują, że dane stwierdzane u zdrowych ochotników różnią się poważnie od efektów obserwowanych u starszych osób leczonych chirurgicznie, nie mogą zatem być uogólniane. Trzeba ponadto uwzględniać inne czynniki, które mogą prowadzić do odmiennych wyników badań. Należą tu: różne warunki badania, różnice gatunkowe, stan przedoperacyjny pacjenta i choroby towarzyszące, dłuższa farmakoterapia przed zabiegiem, preme-dykacja, środki stosowane do wprowadzenia, interakcje z innymi lekami (np. p-adrenolitykami), kontrolowane lub spontaniczne oddychanie, pobudzenie bodźcami chirurgicznymi.

7.3.5    Wpływ na układ oddechowy

Izofluran odpowiednio do dawki deprymuje oddychanie; działanie to jest silniejsze niż halotanu, ale słabsze niż enfluranu. Bodźce chirurgiczne działają przy tym antagonistycznie. Wydaje się, że izofluran mniej nadaje się do znieczulenia za pomocą maski przy zachowanym samodzielnym oddychaniu.

Podobnie jak halotan i enfluran, również izofluran rozszerza oskrzela w razie zwiększonego napięcia ich mięśni. Ale u astmatyków opisano także skurcz oskrzeli w czasie znieczulenia izofluranem.

7.3.6    Wpływ na układ nerwowo-mięśniowy

Izofluran powoduje zwiotczenie mięśni szkieletowych i podany w odpowiedniej dawce umożliwia wykonanie zabiegu na jamie brzusznej bez dodatkowego zwiotczania mięśni. Działanie środków zwiotczających niedepolaryzujących jest przez izofluran wzmacniane, w znieczuleniu izofluranem potrzebne są więc mniejsze dawki tych związków.

Izofluran powoduje również zwiotczenie macicy; zob. rozdz. 37.

7.3.7    Ośrodkowy układ nerwowy

W miarę pogłębiania się znieczulenia pojawiają się w badaniu EEG fale o mniejszej częstotliwości, w głębokim znieczuleniu pojawia się hurst sup-pression. W przeciwieństwie do enfluranu, nie obserwowano drgawek.