larsen0813

30. Sala budzeń 813

wieku. Rozpoznanie powinno być potwierdzone badaniem gazometrycznym krwi tętniczej.

Ośrodkowa depresja oddechu. Jeżeli napięcie mięśniowe chorego jest prawidłowe i nie występuje hipokapnia, przyczyną bezdechu jest prawdopodobnie ośrodkowe działanie anestetyków. Takie działanie wykazują przede wszystkim opioidy i anestetyki wziewne; jeszcze częstszą przyczyną jest działanie resztkowe analgetyków opioidowych. Depresja oddechowa pochodzenia ośrodkowego może wystąpić nawet wtedy, gdy w sali operacyjnej pacjent oddychał prawidłowo. Klinicznie ważne:

Z ponowną depresją oddechową trzeba się liczyć przede wszystkim po podaniu dużych dawek opioidów. U tych pacjentów konieczny jest szczególnie dokładny nadzór czynności oddechowej. Pacjenci nie powinni być zbyt wcześnie przenoszeni z sali budzeń na oddział ogólny.

Depresja oddechowa występuje często u chorych, u których znieczulenie wziewne było uzupełniane niskimi dawkami opioidów.

Jeżeli depresja oddechowa jest wywołana opio-idami, można jej przeciwdziałać podając nalo-kson. Należy pamiętać, że czas działania tego antagonisty może być krótszy niż czas działania zastosowanych opioidów i dlatego może dojść do ponownej depresji oddechowej. W takim przypadku dawkę naloksonu należy powtórzyć.

f Bezpośrednio po podaniu antagonisty w żadnym wypadku pacjenta nie wolno przenosić na oddział ogólny.

Zwiotczenie mięśni. Przyczyną depresji oddechowej lub upośledzonej mechaniki oddychania jest dość często przedłużające się działanie środka zwiotczającego. Jeżeli występuje resztkowe zwiotczenie mięśni, trzeba je usunąć za pomocą leków antagonizujących bądź zastosować respirator.

Upośledzenie mechaniki oddychania. U niektórych chorych sama operacja wywołuje upośledzenie wentylacji, dotyczy to zwłaszcza operacji w nadbrzuszu i w obrębie klatki piersiowej, po

których niemal zawsze w dniu operacji zmniejsza się pojemność życiowa płuc. Wentylację mogą również zaburzać ból, wzdęty brzuch, otyłość, za ciasne opatrunki, odma opłucnowa, krwiak opłucnej itp.

Hiperwentylacja. Jeżeli przyczyną przedłużonego bezdechu nie jest przedłużone działanie anestetyków lub środków zwiotczających, często jest nią hipokapnia spowodowana hiperwentylacją podczas znieczulenia. Rozpoznanie potwierdza gazometria krwi tętniczej. W przypadku hipokapni należy tak długo zmniejszać pojemność minutową respiratora, aż paC0₂ wróci do normy. Wtedy dopiero pacjent może podjąć oddychanie samoistne. Należy wziąć pod uwagę, że aby wzrosło paC0₂, potrzebny jest określony czas; przy bezdechu paC0₂ podnosi się o ok. 3 mmHg/min.

7.1.4 Zachłyśnięcie

Zaburzenia natlenowania po operacji mogą być spowodowane aspiracją treści żołądkowej. Aspiracja może wystąpić podczas wprowadzenia do znieczulenia, w czasie operacji, jak również podczas wyprowadzania ze znieczulenia. Może wystąpić także w sali budzeń, kiedy pacjent jest ekstubowany, ale występuję u niego nadmierna sedacja lub jest nieprzytomny. Jeżeli pacjent kaszle, występują u niego rzężenia, kurcz oskrzeli i jest niedotleniony - trzeba zawsze myśleć o możliwości zachłyśnięcia.

Najważniejszymi czynnikami ryzyka aspiracji do płuc w sali budzeń są:

-    utrzymująca się sedacja i ograniczenie stanu przytomności u pacjenta, który jest ekstubowany,

-    zniesione odruchy obronne układu oddechowego przez płytkie znieczulenie lub blokadę nerwów krtaniowych,

-    resztkowe zwiotczenie mięśni dotyczące zamknięcia głośni i kaszlu,

-    rozdęcie żołądka przez gaz lub powietrze,

-    nudności i wymioty.

Pacjenci ze znacznie podwyższonym ryzykiem aspiracji powinni być ekstubowani dopiero po pełnym powrocie odruchów obronnych.

7.2 Zaburzenia układu krążenia

Najważniejszymi zaburzeniami układu krążenia w okresie pooperacyjnym są:

-    spadek ciśnienia tętniczego,

-    nadciśnienie tętnicze,

-    zaburzenia rytmu serca,

-    niewydolność krążenia.

7.2.1 Spadek ciśnienia tętniczego

Niedociśnienie należy do najczęstszych powikłań krążeniowych we wczesnym okresie pooperacyj-