30. Sala budzeń 815
- wyziębienie,
- wzrost ciśnienia śródczaszkowego po zabiegach neurochirurgicznych,
- podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe po operacjach oczu.
Leczenie nie jest przeważnie konieczne. Jeżeli bra-dykardii towarzyszy spadek ciśnienia tętniczego krwi, wówczas konieczne jest dożylne podanie atropiny. W uporczywym, opornym na farmakoterapię rzadkoskurczu konieczne bywa zastosowanie rozrusznika z elektrodą wprowadzoną dożylnie.
Dodatkowe skurcze nadkomorowe przeważnie nie wymagają leczenia.
Dodatkowe skurcze komorowe mogą prowadzić do migotania komór, dlatego wymagają one szczególnej uwagi. Ich przyczynami są:
- hipoksja,
- hiperkapnia,
- zaburzenia elektrolitowe (przede wszystkim stężenia potasu),
- kwasica,
- choroba niedokrwienna serca.
Leczenie jest konieczne, gdy w ciągu 1 min występuje więcej niż pięć dodatkowych skurczów ko-morowych. Także w tym przypadku trzeba zidentyfikować i wykluczyć przyczynę zaburzenia. W leczeniu można zastosować, np. lidokainę lub propafenon.
Częstoskurcze nadkomorowe i komorowe. Najczęstsze przyczyny tych zaburzeń w okresie pooperacyjnym:
- hipoksja,
- hiperkapnia,
- zaburzenia elektrolitowe, zwłaszcza hipokalie-mia,
- kwasica,
- choroba niedokrwienna serca.
Przede wszystkim trzeba rozpoznać i wykluczyć przyczynę zaburzenia.
W częstoskurczu nadkomorowym można podać leki blokujące kanał wapniowy, np. werapamil (Isoptin), albo leki (J-adrenolityczne, np. esmolol, niekiedy konieczna jest kardiowersja.
Częstoskurcz komorowy grozi migotaniem komór, dlatego konieczne jest natychmiastowe leczenie. W tym celu stosuje się lidokainę; nierzadko konieczna jest kardiowersja.
Zatrzymanie krążenia. Zatrzymanie krążenia u pacjenta w sali budzeń jest spowodowane hipo-ksją w następstwie zatrzymania oddechu lub niedrożności oddechowej; innymi przyczynami mogą być hipowolemia, zaburzenia elektrolitowe i zator pluć. Leczenie - zob. rozdz. 34.
7.2.4 Zespól małego rzutu
Pooperacyjny spadek pojemności minutowej serca (gdy nie występuje hipowolemia) jest często powodowany niewydolnością serca (w następstwie choroby serca), zawałem mięśnia sercowego, zatorem tętnicy płucnej, tamponadą serca lub odmą opłucnową prężną. Przede wszystkim należy usunąć przyczynę. Dalsze postępowanie polega na podawaniu leków o działaniu inotropowo dodatnim, tlenu, optymalizacji obciążenia wstępnego i następczego serca.
Krwawienie pooperacyjne jest częstą przyczyną hipowolemii i spadku ciśnienia tętniczego. Większość krwawień wywołana jest przyczynami chirurgicznymi, rzadziej zaburzeniami krzepnięcia krwi. Krwawienie chirurgiczne musi być zaopatrzone przez operatora.
Wyziębienie pacjenta jest częstym powikłaniem w klimatyzowanych salach operacyjnych. Szczególnie zagrożeni są pacjenci po długotrwałych operacjach jamy brzusznej lub klatki piersiowej. U niektórych chorych dochodzi do spadku temperatury < 30°C (mierzonej w odbytnicy). Przy silnym oziębieniu mogą wystąpić:
- senność i spowolnienie,
- bradykardia,
- obniżenie ciśnienia tętniczego krwi,
- osłabienie oddechu.
Wszystkie te objawy są następstwem obniżonej przemiany materii i zazwyczaj nie wymagają leczenia.
Leczenie polega jedynie na ogrzaniu chorego i ochronie przed dalszą utratą ciepła przez wcześniejsze ogrzanie łóżka, ogrzanie za pomocą koców lub dmuchawy z ciepłym powietrzem. Drżenia mięśniowe powodują zwiększenie zużycia tlenu. Dlatego należy ich unikać. Pacjent może być przeniesiony na oddział ogólny, kiedy temperatura mierzona w odbytnicy wzrośnie > 35°C.