larsen0964

964 II Anestezjologia ogólna

Osobista interwencja lekarza jest wymagana tylko wtedy, gdy stosowne czynności zakładają posiadanie przez niego odpowiedniej wiedzy i sprawności. Przy stosowaniu przyrządów i aparatury niezbędnej do przeprowadzenia znieczulenia należy uwzględnić zasadę:

ł Anestezjolog powinien zaznajomić się z aparaturą konieczną do przeprowadzenia znieczulenia przynajmniej w takim zakresie, jakiego należy oczekiwać od człowieka posiadającego wykształcenie przyrodnicze i ogólnie zaznajomionego ze zdobyczami techniki.

Wynika z tego, że anestezjolog musi w odpowiednim momencie rozpoznać zakłócenia w funkcjonowaniu przyrządów (np. przerwanie dopływu powietrza oddechowego spowodowane uszkodzeniem przewodów lub rurki intubacyjnej), tzn. zanim dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń organizmu z powodu niedotlenienia.

Jeżeli przyrządy lub objawy kliniczne wskazują na niedostateczne zaopatrzenie chorego w tlen. a jednocześnie nie udaje się stwierdzić zakłóceń w funkcjonowaniu przyrządów, to w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę zatkanie rurki intubacyjnej, a w dalszej inne przyczyny, np. kurcz oskrzeli lub wstrząs anaft taktyczny.

2 Informowanie pacjenta oraz jego zgoda

Każde znieczulenie, tak jak inne zabiegi i metody leczenia, wymagają zgody pacjenta. Konieczność ta wynika z ochrony godności człowieka i z prawa samostanowienia pacjenta o nienaruszalności fizycznej i psychicznej jego osoby. Zgodę na określone postępowanie pacjent może wyrazić tylko wtedy, gdy uprzednio został poinformowany o sensowności i celowości takiego postępowania. Samo uzyskanie zgody nie upoważnia jeszcze lekarza do wykonania zabiegu, przede wszystkim muszą istnieć wskazania medyczne do jego przeprowadzenia.

| Informowanie pacjenta należy do prawnych obowiązków lekarza. Poprzedza ono uzyskanie zgody na wykonanie zabiegu. Jeżeli uzyskanie zgody następuje w wyniku groźby, przymusu, podstępu lub błędu, zgoda jest nieważna.

2.1    Udzielanie zgody przez pacjenta

Godność człowieka, prawo swobodnego kierowania rozwojem własnej osobowości i nienaruszalność fizyczna zapewniają swobodę decyzji dotyczącą tego, czy poddać się (lub nie) leczeniu; wynika z tego, że lekarz nie ma prawa nakazać leczenia. W myśl tej zasady pacjent może w każdym momencie przerwać leczenie.

Pacjent może udzielić zgody w formie oświadczenia lub decyzji, wyrażając wolę poddania się leczeniu i współdziałania w procesie leczenia. Zgoda wyrażona pisemnie nie jest konieczna, ale lekarz często domaga się jej w celach dowodowych. Zgoda może mieć charakter ograniczony, tzn. stwarzać możliwość zastosowania tylko niektórych zaproponowanych przez lekarza sposobów postępowania. Może też być odwołana w każdym czasie.

2.1.1    Prawo do udzielania zgody

Aby zgoda na określone postępowanie medyczne była ważna, pacjent musi być świadomy zasięgu i skutków swojej decyzji. Prawo do udzielania zgody ma zasadniczo każda osoba pełnoletnia, tzn. po ukończeniu 18 roku życia, bez dających się stwierdzić zaburzeń psychicznych.

Brak uprawnienia do udzielania zgody. Jeżeli pacjent nie jest uprawniony do udzielenia zgody, decyzję o przeprowadzeniu zabiegu lub leczenia podejmują opiekunowie prawni:

•    W przypadku osób małoletnich zgody udzielają z reguły rodzice, przy czym jedno z rodziców może reprezentować drugie.

•    U pacjentów niezdolnych do wyrażenia woli decyzję podejmuje opiekun prawny wyznaczony przez sąd opiekuńczy.

2.1.2    Zgoda domniemana

W przypadku konieczności wykonania zabiegu w trybie nagłym lub rozszerzenia zakresu operacji u osób nieprzytomnych lub niezdolnych do udzielenia zgody, albo w przypadku braku decyzji osób uprawnionych do jej udzielenia (opiekunowie), o rozpoczęciu leczenia decyduje domniemana wola pacjenta. W takim przypadku lekarz powinien sprawdzić, czy leczenie osoby nieprzytomnej leży w jej obiektywnie rozumianym interesie i odpowiada jej rzeczywiście wyrażonej woli. Krewni nie-uprawnieni do opieki mogą służyć jedynie infor-