38. Wstępna opieka nad noworodkiem 1069
twicy płodowej, np. z powodu leków stosowanych u matki. Mimo zaburzeń oddychania, hipowenty-lacji lub wręcz bezdechu, noworodki zwykle dobrze reagują na silną stymulację i tlen doprowadzony w okolicę twarzy.
^ Przede wszystkim udrożnić drogi oddechowe. Po urodzeniu główki: ostrożnie odessać jamę ustną i nos. Następnie umieścić dziecko na stoliku resuscytacyjnym pod promiennikiem ciepła, w pozycji na boku, z lekko obniżoną głową. Stymulacja przez pocieranie ciała serwetą i delikatne oklepywanie podeszew stóp. Następnie utrzymywanie nad twarzą maski z dopływem tlenu.
^ W przypadku słabej reakcji sztuczna wentylacja 80-100 % tlenem z użyciem dziecięcego worka i maski. Przy podejrzeniu aspiracji wód płodowych zanieczyszczonych smółką, dziecko należy natychmiast zaintubować i odessać.
U noworodków z sinicą, ale z wysoką punktacją w skali Apgar, należy również doprowadzić tlen do oddychania.
Większość noworodków po 5 min jest w pełni wydolna. Dalsze postępowanie - wg zaleceń opisanych w pkt 7.2.
Dotyczy dzieci w większości siniczych i słabo oddychających, z przeważnie zadowalającą czynnością układu krążenia. W rozpoznaniu pomocne jest określenie stanu równowagi kwasowo-zasado-wej i gazometrii krwi pobranej z tętnicy lub żyły pępkowej.
► Udrożnić drogi oddechowe, chronić dziecko przed utratą ciepła, doprowadzić tlen do okolicy twarzy i oklepywać podeszwy stóp.
► Jeśli nie dochodzi do przyspieszenia akcji serca, nie znika sinica skóry i noworodek w ciągu 60 s nie podejmuje wydolnego oddychania, należy rozpocząć sztuczną wentylację workiem przez maskę twarzową z wykorzystaniem tlenu. Podczas wentylacji przez maskę główkę dziecka utrzymuje się w pozycji neutralnej.
► U dzieci, które nie podjęły samodzielnego oddychania, wentylacja przez maskę najczęściej sprawia trudności: większa część powietrza przechodzi do żołądka i jelit. Nadmierne rozdęcie żołądka zagraża pęknięciem lub zachłyśnięciem treścią pokarmową w następstwie wymiotów. Noworodki te muszą zostać zaintubowane i wentylowane sztucznie. Pierwsze sztuczne oddechy powinny naśladować początkowy tor oddychania noworodka: zatrzymanie na szczycie wdechu przez okres l-2 s. Skuteczne ciśnienie niezbędne do rozprężenia płuc zwykle nie przekracza 30 cmHUO.
► Jeśli w wyniku leczenia poprawia się punktacja w skali Apgar, rokowanie jest dobre. W przypadkach pogorszenia wyników oceny należy przejść do dalszych etapów postępowania terapeutycznego (zob. pkt 7.5).
Dzieci z tej grupy są w stanie ciężkiej zamartwicy: nie oddychają, są wiotkie i blade, nie reagują wcale lub tylko nieznacznie na stymulację. Obowiązuje zasada:
I U noworodków w ciężkiej zamartwicy należy natychmiast i bezzwłocznie podjąć czynności resus-cytacyjne.
► W pierwszej kolejności odessanie wydzieliny, ochrona przed utratą ciepła, wentylacja workiem przez maskę z użyciem tlenu, następnie intubacja dotchawicza.
► Dzieci z bezdechem należy od razu zaintubować: noworodki donoszone - rurką o wewnętrznej średnicy 3,0 mm, wcześniaki - rurką 2,5.
Technika intubacji. Główkę dziecka ustala się w położeniu neutralnym lub w nieznacznym odgięciu. Mały lub średni laryngoskop trzyma się między kciukiem a palcem wskazującym lewej ręki; palce środkowy i serdeczny podtrzymują żuchwę, natomiast mały palec uciska nasadę języka. Ucisk ten powoduje przemieszczenie nagłośni do tyłu w kierunku przełyku i ustalenie