jądro ciemności Joseph Conrad
naprawie statku Marlow wyrusza w głąb dzikiego kraju. Pojawia się coraz więcej opinii na temat tajemniczego Kurtza i Marlow często pogrąża się w wyobrażeniach na jego temat.
Podczas bardzo trudnej podróży do stacji parowiec osiada na mieliźnie i Marlow jest zmuszony zaciągnąć do pracy tubylców. Z uznaniem obserwuje ich wysiłek Rzekę spowija mgła; wtedy murzyńskie plemiona atakują statek, ginie sternik oraz palacz. Niedługo po tym wydarzeniu podróżnicy docierają do stacji Kurtza. Spotykają zagadkowego Rosjanina Z niemalże uwielbieniem opowiada on o wielkim talencie Kurtza i o swojej opiece nad chorym kierownikiem stacji Marlow po raz pierwszy osobiście spotyka Kurtza. Widzi sposób, w jaki przemawia do zebranych wokół siebie tubylców. Jest chory, a mimo to panuje nad tłumem. Marlow dowiedział się również od młodego Rosjanina o okrutnych karach ścięcia nieposłusznych „dzikich” przez Kurtza Przerażony Marlow umieszcza ciężko chorego Kurtza na statku. Zebrany na brzegu tłum Murzynów wydaje się przygotowywać do ataku na białych ludzi, jednak zostają powstrzymani jednym gestem wyróżniającej się z tłumu kobiety. Okazuje się ona kochanką Kurtza. To właśnie do niej i do pozostałych członków plemienia próbuje noq wrócić Kurtz. Marlow jednak w porę go powstrzymuje.
Podczas podróży powrotnej Marlow wysłuchuje bardzo wielu uwag Kurtza na temat sławy, pragnienia bogactwa i władzy. Z dumą opowiadał on o swoim okrucieństwie i przewadze nad tubylcami. W swoich wypowiedziach porównywał ich do zwierząt, odbierał im ludzką godność. Przed śmiercią Kurtz powierza towarzyszów podróży dokumenty oraz fotografie. Umiera, powtarzając słowo „ohyda”.
Po powrocie do Brukseli Marlow postanawia spotkać się z narzeczoną Kurtza i oddać jej dokumenty zmarłego. Piękna dziewczyna jest załamana śmiercią ukochanego. Choć upłynęły już dwa lata od jego śmierci, nadal nosi żałobę. Wspomina go jako szlachetnego człowieka, który z oddaniem realizował misję niesienia postępu i nauki niewykształconym ludziom. Widząc to, Marlow zataja przed dziewczyną prawdę o życiu i śmierci Kurtza.
280