M Feld TBM226

226

5. Technologiczne przygotowanie produkcji

Czas potrzeb fizjologicznych pracownika składa się z czasu odpoczynku i czasu na potrzeby naturalne

tf=tjo + tj„

Czas odpoczynku jest czasem przeznaczonym na odpoczynek od pracy fizycznej lub od natężenia uwagi. Natomiast czas na potrzeby naturalne wynika z potrzeb naturalnych pracownika.

Ustalona w ten sposób norma czasu jest normą analityczną. Norma ta obejmuje czas główny obliczony na podstawie drogi i posuwu narzędzia oraz wszystkie inne czasy określone na podstawie doświadczenia i warunków organizacyjnych zakładu. Czasy te mogą być również ustalone na podstawie chronometrażu. Wzory służące do obliczenia czasów głównych, dla najczęściej stosowanych sposobów obróbki, podano w tabl. 5.2.

Analityczna norma czasu jest stosowana przede wszystkim w produkcji seryjnej. W produkcji wielkoseryjnej i masowej znajduje zastosowanie metoda analityczno--doświadczalna oparta na chronometrażu i obserwacji dnia roboczego.

W przypadku produkcji jednostkowej i bardzo małych serii określenie czasu trwania operacji odbywa się najczęściej szacunkowo na podstawie porównania z dotychczas wykonywanymi podobnymi pracami lub na podstawie doświadczenia tech-nologa-kalkulatora.