Nowe skanowanie 20110227135524 00042

88 Druga wojna światowa - strategia na manowcach geopolityki

się potwierdzą, choć nic nie wskazuje na to, aby globalizacja miała uśmiercić także mocarstwa. Nawet jednak ich instrumenty prowadzenia geopolityki stosowanej są dzięki niej w znacznym stopniu neutralizowane.

Na dłuższą metę to właśnie od polityki mocarstw będą zależeć perspektywy geopolityki. Nie przypadkiem rozwinęła się ona jako „dyscyplina” i sposób uprawiania polityki w państwach-mocarstwach, które aktywnie posługiwały się siłą w swych stosunkach zewnętrznych - w Niemczech, USA, Wielkiej Brytanii, Rosji (ZSRR), Francji. Obecnie nie budują one swej potęgi w związku z przestrzenią i ekspansją terytorialną. Witalność państwa czy narodu nie wyraża się w postulacie Lebensraumu. Zmienia się funkcja siły w polityce zagranicznej i w stosunkach międzynarodowych. Korzyści ekonomiczne, które dawniej osiągano przez fizyczną kontrolę cudzych ziem, uzyskuje się dzisiaj innymi instrumentami - ze sfery stosunków ekonomicznych, także przez selektywne stosowanie siły dla utrzymania istniejącej struktury międzynarodowego porządku gospodarczego⁴⁸. Nie można naturalnie i w przyszłości wykluczyć atawistycznych nawrotów do tradycyjnego rozumienia i funkcji siły w stosunkach międzynarodowych. Dowiodła tego polityka administracji G.W. Busha (po 11 września 2001 roku). Stąd potrzeba stałego analitycznego wyczulenia na wszelkie sygnały mogące świadczyć o inspirowaniu się strategii państw miazmatami geopolityki.

⁴⁸ W związku z tym mówi się o zastępowaniu geopolityki geoekonomiką. Tak przynajmniej twierdzi protagonista tej koncepcji, Edward Luttwak, który definiuje geoekonomikę jako realizację „logiki konfliktu” (ekspansji) przy użyciu „metod handlu” (E. Luttwak, Frorn Geopolitics to Geo-economics, „The National Interest”, lato 1990).

IV. Strategie komunizmu

Mówiąc o strategiach komunizmu, trzeba sobie zdawać sprawę znaczności samego terminu „komunizm”, jak również z wielowar; charakteru zjawiska społecznego, jakim był komunizm od połowy X aż po niemal ostatnią dekadę XX wieku. Był po pierwsze ideolo. z jednej strony pretendowała słusznie do miana teorii rozwoju sp (materializm historyczny), a z drugiej była utopijną wizją idealnego i nego systemu społecznego (Manifest komunistyczny z 1848 roku). I był realnym ustrojem społecznym, ekonomicznym i politycznym, któ wiony rewolucją bolszewicką 1917 roku rozprzestrzenił się na różm poza samą Rosję sowiecką. W tym wydaniu był przede wszystkim sprawowania władzy i narzuconym ustrojem państwa. I po trzech komunizm systemem międzynarodowym - zwartym blokiem państw ideologią oraz zinstytucjonalizowanymi powiązaniami we wszystkie stosunków międzynarodowych.

Z tych trzech warstw wyprowadzana była strategia komunizm komunizm był także wielką międzynarodową strategią lub, mówi posługiwał się strategią. Mieliśmy właściwie do czynienia z wieloma s w służbie ideologii i celów politycznych komunizmu. Można mówić rewolucji (bolszewickiej, chińskiej, strategiach trzecioświatowych kubańskiej), strategii Związku Sowieckiego, strategii światowego kc a także o ich bardziej szczegółowych wariantach. Nie sposób pi w jednym rozdziale wszystkich, zwłaszcza iż nie została jeszcze synteza całości. Tutaj będzie mowa o kilku z nich, oddających istot politycznej komunizmu, a zarazem najważniejszych z perspektywy je£ narodowego oddziaływania. Należy przy tym już w tym miejscu zaz komunizm twórczo łączył tradycję myśli strategicznej z nowymi el które dodawał do teorii i praktyki prowadzonej przezeń strategii. ] -leninizm był bowiem całościową teorią rewolucji-społeczeństwa-pańsl w której wszystkie te elementy były nierozłączne. A że konflikt st. komunistów „lokomotywę historycznego postępu”, sprawy strategii były im zawsze bardzo bliskie.