Obraz9

§ 21. Struktura sylaby w języku prasłowiańskim. Język - .zesnoprasłowiański odziedziczył z epoki praindoeuropejskiej dwa p- py sylab: otwarte (zakończone samogłoską) i zamknięte (zakończone spółgłoską). Sylaby zamknięte mogły występować w wygłosie lub srodgłosie przed spółgłoską. Ośrodkiem każdej sylaby była samogłoska, : którą mogła się łączyć spółgłoska lub grupa spółgłosek.

Na gruncie prasłowiańskim w obrębie sylab wykształcił się bardzo wcześnie taki układ grup spółgłoskowych, w którym poszczególne składniki mogły się łączyć ze sobą według ściśle określonych reguł, obowiązywała mianowicie zasada wzrastającej dźwięczności, która p o legała na tym, że sylaba rozpoczynała się od głosek o najmniejszej dźwięczności, a kończyła na najbardziej dźwięcznych, tj. samogłoskach.

Ze względu na wzajemną łączliwość w obrębie sylaby wczesno-rrasłowiańskie spółgłoski dzieliły się na trzy klasy:

1	2	3
Szczelinowe	Zwarte	Sonome oraz v
s, z, X	p, b, t, d, k, g	r, 1, m, n, v
->

Mogły się one łączyć w grupy spółgłoskowe w ten sposób, że spółgłoska z klasy niższej poprzedzała spółgłoskę z klasy wyższej, a ■ :ęc klasa 1+2,1 +3, 2 + 3, 1+2 + 3. Odwrotna kolejność spółgłosek: 3 + 2, 3 + 1, 2 + 1 była niemożliwa.

W języku prasłowiańskim były więc możliwe następujące połączenia spółgłosek w obrębie sylaby:

1)    Szczelinowa + zwarta (klasa 1 +2), np.: *sta-ti, *sko-ra, ^x:ty~d'b.

2)    Szczelinowa + sonorna lub v (klasa 1 +3), np.: *slo-vo_} ^X:?ne-x'b, *xmu-ra, *sne-gb, *svo-jb.

3)    Zwarta + sonorna lub v (klasa 2 + 3), np.: *pra~vo, *pla-ka-ti, *bra-trh, *ble-skb, *tra-va, *tvo-jb, *dro-zdb, *my-dlo,

*kri-kb, *kve-tt, *gri-va, *gvo-zdb.

4) Szczelinowa + zwarta + sonorna łub v(klasa 1+2 + 3), ■p.: *stra-x-b, *skri-p'b, *skvo-rb-cb (por. stpol. skworzec, skorzec szpak’).

W granicach jednej sylaby mogły występować spółgłoski nejednorodne pod względem sposobu artykulacji, tzn. że nie mogły

31