526 Choroby narządu płciowego żeńskiego
Morfologia. Mięśniaki są dobrze odgraniczonymi, okrągłymi guzami, często mnogimi, różnych rozmiarów. Rozrastają się głównie w trzonie macicy - pod błoną śluzową, pod błoną surowiczą i śródmięśniowo. Wyjątkowo rzadko mięśniaki występują w szyjce macicy i w więzadłach macicy.
Typowy mięśniak gładkokomórkowy mikroskopowo zbudowany jest z pęczków wzajemnie przeplatających się dobrze zróżnicowanych komórek przypominających prawidłowe komórki mięśni gładkich (atlas, str. 234). Nie stwierdza się ani martwicy skrzepowej, ani polimorfizmu komórek. Mogą występować jedynie pojedyncze mitozy.
Klinika. Występują nieprawidłowe krwawienia (szczególnie z powodu mięśniaków podśluzówkowych), częstomocz wywołany uciskiem na pęcherz moczowy i ból w miednicy mniejszej. Jednak nawet duże mięśniaki mogą być asymptomatycz-ne. Mięśniaki u kobiet w ciąży niekiedy stanowią przyczynę poronień samoistnych łub krwawień poporodowych.
Mięśniakomięsak gładkokomórkowy jest rzadko występującym nowotworem złośliwym macicy, który różnicuje się w kierunku mięśni giadkich. Z jednakową częstością pojawia się u kobiet przed mencpauzą i po niej.
Morfologia. Makroskopowo mięśniakomięsak gładkokomórkowy to najczęściej pojedynczy miękki guz, rozrastający się śródściennie lub wpuklający się do światła jamy macicy w postaci polipowatych mas. Na przekroju często widoczne są pola martwicy i wylewów krwawych oraz wyraźne naciekanie mięśnia macicy. Mikroskopowo stwierdza się guz bogatokomórkowy zbudowany z wydłużonych komórek o różnym stopniu alypii, które przypominają mięśnie gładkie (atlas, str. 236). Diagnostyka histologiczna nowotworów mięśniowych trzonu macicy jest dosyć skomplikowana. Oprócz mięśniakomięsaka gladkokomórkowego wyróżnia się ni.in. kategorie guzów o granicznej złośliwości, czyli o nieustalonym potencjale złośliwości. Jednakże ogniska martwicy skrzepowej, duży polimorfizm komórek nowotworowych oraz liczne mitozy pozwalają rozpoznać mięśniakomięsaka.
Klinika. Najczęstszym objawem klinicznym jest patologiczne krwawienie. Nowotwór ten wykazuje dużą tendencję do wznowy i do występowania przerzutów drogą naczyń krwionośnych, głównie do płuc, ale także do kości i mózgu. Rokowanie iest nienoirwśłne.
Jajowód jest parzystym, długim (12—15 cm), cienkim przewodem, niekiedy o krętym przebiegu. Wyróżnia się w nim cztery odcinki: część śródścienną (maciczną), cieśń, bańkę i lejek, który za pomocą strzępków jajowodu kontaktuje się w czasie owulacji z jajnikami.
Zapalenie jajowodu występuje często i wywołane jest przede wszystkim przez czynniki infekcyjne przenoszone drogą płciową, głównie bakterie. Może być także następstwem zabiegów chirurgicznych (np. wyiyżeczkowania biony śluzowej macicy).
Wyróżnia się zapalenie ostre, często wywołane przez Chlamydia, które może być bezobjawowe, oraz zapalenie przewlekłe, będące następstwem uprzednio przebytych epizodów zapalenia ostrego.
Ze względu na obraz morfologiczny wyróżnia się:
zapalenie ropne i ropniak jajowodu, czyli nagromadzenie ropy w poszerzonym świetle jajowodu (atlas, str. 310),
zapalenie jajowodowo-jajnikowe i ropień jajowodowo-jajnikowy, którego
powikłaniem może być zapalenie ropne otrzewnej,
zapalenie gruźlicze jajowodu, często prowadzące do niepłodności.
Choroba zapalna miednicy objawia się bólem w miednicy, gorączką, tkliwością przydatków i uptawami pochwowymi. Występuje przede wszystkim w jajowodzie, do którego infekcja przenosi stę drogą wstępującą głównie przez naczynia limfa-iyczne i żylne.
Choroba zapalna miednicy jest najczęściej następstwem wielobakteryjnego zapalenia 1 okołoporodowego lub poronień naturalnych i sztucznych.
Do powikłań choroby zapalnej miednicy należą: zapalenie otrzewnej,
zrosty strzępkc.Y jajowodowy Ju > jojuwuuu, prowadzące czasem uo niepłodności lub ciąży pozamacicznej,
- zrosty między narządami miednicy a ścianą jelit, które mogą bvć Dfzvczvna niedrożności mechanicznej jelit,