o potrzebie kształceniaumiejętności społecznych pedagogów (5)

162 Sylwia Dolmska-Marciniak

Tabela 2

Wzmocnienia stosowane w uczeniu umiejętności społecznych"

Wzmocnieniu werbalne	Wzmocnienia niewerbalne
Są to ic wypowiedzi, które mają na celu dodanie otuchy do kontynuowania danej czynności.	A. Gestykulacja
Dzielą się one na trzy kategorie:
A. Uznanie	Polega na wykonywaniu małych ruchów ręką, głową i na odpowiedniej mimice twarzy. Przykładami mogą być tutaj uśmiech, kiwnięcie głową, uniesienie kciuka w' górę. B. Bliskość fizyczna
Są to wypowiedzi podkreślające zgadzanie się z tym. co ktoś robi. np. ..tak", „w porządku", „dobrze to robisz”.
B. Chwalenic/Poparcic	Bliskość fizyczna jest uważana za silne wzmocnienie. gdyż na ogół siedzimy blisko tych. których lubimy łub którymi się interesujemy. Np. pochylenie się do przodu w kierunku rozmówcy (może oznaczać szczególne zainteresowanie), objęcie kogoś, ściśnięcie ręki w geście gratulacji.
Ten typ wzmocnienia jest silniejszy niż poprzedni. Przykładami są: „zrobiłeś to bardzo dobrze", „zgadzam się z tobą całkowicie”.
C. Rozwiniecie odpowiedzi
Wzmocnienie to jest dokonywane poprzez rozszerzenie zagadnienia poruszonego przez przedmówcę, innymi słowy poprzez rozwój odpowiedzi. Wzmocnienie to jest jednym z najsilniejszych. gdyż wskazuje na to, że słuchacz dokładnie wysłuchał przedmówcę i że to, co zostało powiedziane jest warte dalszych rozważań.

Posiadanie szeroko pojętych umiejętności społecznych stanowi w życiu zawodowym i społecznym olbrzymią pomoc. Wobec ich wagi naturalne wydaje się być pytanie, czy kształcenie takich umiejętności u studentów pedagogiki wymaga wprowa dzenia odrębnego przedmiotu akademickiego, umożliwiającego nabycie umiejętno ści emocjonalnych, tak jak to postuluje Goleman. Moim zdaniem nie, gdyż zamiasi dodawać jeszcze jeden przedmiot do wielu przedmiotów uczelnianych, należy /.i dbać o to, aby nauczyciele posiadali świadomość tego, czym owe umiejętności *.ą jak ważne jest ich kształtowanie podczas każdego kontaktu nauczyciela ze studni tern. Najlepszą metodą kształcenia tych umiejętności pozostanie kontakt / tymi im uczyciclami, którzy je posiadają, a uczenie tych umiejętności bez jednoczosncgi stosowania ich wobec uczniów i studentów mija się z celem; jest tylko stratą iv.r.n i dla nauczyciela, i dla jego słuchaczy.

"() lluraii iii Siiiimlt i'' l>    Sthhil ikilh In iMopoumul rOfiimnnUalhMi. l<tOUllo<l|*.i. I "H

Ewa Zalewska

Uniwersytet Gdański

Podręcznik szkolny jako narzędzie wprowadzania młodych pokoleń w dziedzictwo kultury narodowej

Podręcznik szkolny prezentowany będzie w niniejszym tekście jako snuł żliwiający uczniom „Poznawanie dziedzictwa kultury narodowej postrzegali spektywy kultury europejskiej”'. Zadanie to wpisane zostało w przcstizcń kulturowej współczesnej polskiej szkoły i - jak można wnioskować na p» analizy dokumentów reformy - stanowi jeden z jej najważniejszych asprk W perspektywie widzenia kultury jako obszaru, w którym najpełniej icul fenomen człowieka jako istoty duchowej, dziedzictwo kultury naiodowej można wstępnie jako zapis dokonań „wspólnoty komunikowania" (naiodii! jącej ów fenomen wyrazić i zrozumieć'. Mamy więc do czynienia /< *,p. lonna zbiorowej pamięci; z zapisem doświadczeń i przeżyć miniony li | umożliwiającym przekraczanie czasowego i przestrzennego hni\/oniu -l/iejąeego się tu i teraz (teraźniejszości). Pamięć ta, jako fundamenty |0<

wych i społecznych biografii, zapewnia ciągłość, tożsamość i trw...... I\u

(pi/vpominanie sobie) nigdy nie jest jednak prostym aktem biernego «m11 I' si to proces czynnego podmiotowego ustosunkowywaniu się, nu pi z* dości znac zeń przez pryzmat całokształtu aktualnych potrzeb i wicd.

Ilesscn, wybitny przedstawiciel pedagogiki kultury, lak pisze i • /Iowie k kultura „W dziele sztuki łub nauki, tak samo jak w każdym d/u ' *dn\ m, du. li znajduje się jakby w stanie (...) uśpionym (...). /.cby d/ielo ki /""■ " " \'o. nzęba żel)} było dotknięte przez żywą osobowość, która p

I    ,lhi \:katv    £tllin(i;jnm i    fHHuulfUuhuiwowM li, Ml f

W ll IÓOH

I •" i.iki. 11 .iiiMiit.M |i ii|Hiwit/itlii luk i iiinh ■•/> /> nm owego /mlnni.i nu i /.olowym mir|M u lim

nm li • i li iw |i«iM ir) h/koly

' •*,*».....miii i> i.......... S I iriilM li |uko •.yiionlimi |»ojv« iiiimiihI (w )A klonkowO i Kuli i

llll l.l    UMK . I I