:ONOMETRIA WSPÓŁCZESNA
:ONOMETRIA WSPÓŁCZESNA
na wariancję
podstawieniu odpowiednich wielkości z tablicy 3.1 do wzorów resztową (3.13) oraz standardowy błąd reszt (3.15) otrzymuje się:
0,5066,
2 12,66503 12,66503
' ~28-(2 + l)~ 25
Se=yl0,5066 =0,71176.
Standardowy błąd reszt wynosi 0,71176 i oznacza, że wartości miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce oszacowane przez model (y,) odchylają się
średnio od wartości zaobserwowanych (y,) o 71 zł 18 gr.
Tablica 3.1. Ob |
iczenia pomocnicze do wzorów na |
parametry struktury stochastycznej | |||
Rok |
y, |
*i, |
*2, |
a y, |
(y,-y,?=e2 |
1974 |
6,62 |
1 |
15,5 |
6,81287 |
0,03720 |
1975 |
6,85 |
1,01 |
15,2 |
6,86651 |
0,00027 |
1976 |
7,17 |
1,05 |
15 |
7,22921 |
0,00351 |
• • |
• |
• • |
• • • |
• • |
• • |
1999 |
16,31 |
1,96 |
18,4 |
16,65833 |
0,12134 |
2000 |
16,64 |
1.91 |
17,9 |
16,09385 |
0,29828 |
2001 |
17,5 |
1,92 |
18,5 |
16,28082 |
1,48640 |
Suma |
343,26 |
44.24 |
388,20 |
343,26 |
12,66503 |
Źródło: Opracowanie własne.
Średnie błędy ocen parametrów strukturalnych S(ak) obliczane są z macierzy
wariancji-kowariancji estymatora parametrów danej wzorem (3.16). Podstawiając odpowiednie wielkości do wzoru (3.16) otrzymuje się:
1,54302 |
-0,46966 |
-0,0552" |
’ 0,78169 |
-0,23793 |
-0,02796" | ||
DJ(cr) = 0,5066 |
- 0,46966 |
0,37016 |
-0,00831 |
— |
-0,23793 |
0,18752 |
-0,00421 |
-0,0552 |
-0,00831 |
0,00493 |
3x3 |
-0,02796 |
-0,00421 |
0,0025 |
Pierwiastki z elementów na głównej przekątnej macierzy D2(a) stanowią średnie błędy ocen parametrów i wynoszą odpowiednio:
5(a0) = V0,78169 =0,884,
S(*i) = V°,18752 =0,433,
S(a2 ) = V0,0025 =0,050.
Oszacowany model liniowy z dwiema zmiennymi objaśniającymi wraz ze średnimi błędami ocen parametrów ma postać:
y, = - 5,29155+ 9,80817x.f + 0,14814;c2, .
(0,884) (0,433) (0,050)
Szacując parametry strukturalne modelu na podstawie 28-elementowej próby klasyczną MNK mylimy się średnio:
. o 0,88413 w stosunku do wyrazu wolnego,
. o 0,43304 w stosunku do parametru a,,
. o 0,04997 w stosunku do parametru a2.
Interpretacja ocen parametrów modelu ze średnimi błędami szacunku:
. jeżeli wskaźnik cen dóbr i usług konsumpcyjnych wzrośnie o 1 %, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrośnie z tego tytułu średnio o 980 zł 82 gr. (± 43 zł. 30 gr.), przy stałości pozostałych czynników,
- jeżeli wydajność pracy wzrośnie o 100 zł na 1 zatrudnionego, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrośnie z tego tytułu średnio o 14 zł 81 gr. (± 5 zł), przy stałości pozostałych czynników.
Należy zwrócić uwagę, że powyższa interpretacja jest zgodna z teorią ekonomiczną.
3.5. Podstawowe zagadnienia z zakresu wnioskowania
BAYESOWSKIEGO3
Istota wnioskowania bayesowskiego. Wnioskowanie bayesowskie jest podejściem analitycznym, które wychodząc od danych statystycznych oraz wstępnego przekonania badacza co do wartości parametrów reprezentowanego przez rozkład a priori dostarcza zbioru narzędzi m. in. w zakresie estymacji, predykcji oraz wyboru właściwego modelu. Jako zalety tego podejścia wymienia się:
1. możliwość przedstawienia pełnego rozkładu każdej wielkości będącej przedmiotem zainteresowania (w przeciwieństwie do metod klasycznych, gdzie występuje tylko ocena punktowa i związany z nią błąd standardowy),
2. stosunkowo łatwy wybór modelu poprzez obliczenie ilorazu szans a posteriori,
3. prosty sposób uśredniania wyników estymacji i prognozowania uzyskanych dla wielu rozważanych modeli, zamiast wyboru jednego z nich.
Zastosowanie podejścia bayesowskiego w ekonometrii polega na wykorzystaniu zarówno wstępnej informacji - pochodzącej z wiedzy, założeń lub wcześniejszych badań - jak i informacji znajdującej się w próbie. Należy zauważyć, że wnioskowanie klasyczne omawiane w niniejszym podręczniku wykorzystuje tylko mformacje pochodzące z próby.
Wnioskowanie bayesowskie opiera się na znanym wzorze T. Bayesa:
Dokładne rozumienie treści zawartych w tym punkcie wymaga powtórzenia wiadomości z zakresu teorii rozkładów zmiennych losowych.