iONOMETRIA WSPÓŁCZESNA Estymacja jednorównaniotccgo linioiptgo modelu ekottometryeznego_r. III
podstawieniu odpowiednich wielkości z tablicy 3.1 do wzorów na wariancję resztową (3.13) oraz standardowy błąd reszt (3.15) otrzymuje się:
2 = 12,66503_ 066503 * 28-(2 +1) 25
S, =V0,5066= 0,71176.
Standardowy błąd reszt wynosi 0,71176 i oznacza, że wartości miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce oszacowane przez model (y,) odchylają się
średnio od wartości zaobserwowanych (y,) o 71 zł 18 gr.
Tablica 3.1. Ohliczcnia pomocnicze do wzorów na |
parametry struktury stochastycznej | ||||
Rok |
y, |
*2/ |
y, |
(y,-y,f=e2 | |
1974 |
6.62 |
1 |
15.5 |
6.81287 |
0.03720 |
1975 |
6.85 |
1.01 |
15.2 |
6.86651 |
0.00027 |
1976 |
7.17 |
1,05 |
15 |
7,22921 |
0.00351 |
* |
• |
J |
: | ||
1999 |
16.31 |
1.96 |
18,4 |
16.65833 |
0.12134 |
2000 |
16,64 |
1.91 |
17,9 |
16.09385 |
0.29828 |
2001 |
17.5 |
1.92 |
18,5 |
16.28082 |
1.48640 |
Suma |
343,26 |
44.24 |
388,20 |
343,26 |
12.66503 |
Źródło: Opracowanie własne.
Średnie błędy ocen parametrów strukturalnych S(ak) obliczane są z macierzy wariancji-kowariancji estymatora parametrów danej wzorem (3.16). Podstawiając odpowiednie wielkości do wzoru (3.16) otrzymuje się:
Dł(a) = 0,5066
' 1,54302 |
- 0,46966 |
-0,0552' |
’ 0,78169 |
-0,23793 |
-0,02796' | |
- 0.46966 |
0,37016 |
-0,00831 |
= |
-0,23793 |
0,18752 |
-0,00421 |
-0,0552 |
-0,00831 |
0,00493 |
3x3 |
-0,02796 -0,00421 |
0,0025 |
J3x3
Pierwiastki z elementów na głównej przekątnej macierzy D“(tf) stanowią średnic błędy ocen parametrów i wynoszą odpowiednio:
S(a„) = V0,78169 =0,884, 5(a,) = V0,18752 =0,433, S(a2) = V0,0025 =0,050.
Szacując parametry strukturalne modelu na podstawie 28-elcmcntowej próby klasyczną MNK mylimy się średnio:
- o 0,88413 w stosunku do wyrazu wolnego,
. o 0,43304 w stosunku do parametru a,,
. o 0,04997 w stosunku do parametru a2.
Interpretacja ocen parametrów modelu ze średnimi błędami szacunku:
- jeżeli wskaźnik cen dóbr i usług konsumpcyjnych wzrośnie o 1 %, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrośnie z tego tytułu średnio o 980 zł 82 gr. (± 43 zł. 30 gr.), przy stałości pozostałych czynników,
- jeżeli wydajność pracy wzrośnie o 100 zł na 1 zatrudnionego, to przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrośnie z tego tytułu średnio o 14 zł 81 gr. (± 5 zł), przy stałości pozostałych czynników.
Należy zwrócić uwagę, że powyższa interpretacja jest zgodna z teorią ekonomiczną.
3.5. Podstawowe zagadnienia z zakresu wnioskowania
BAYESOWSKIEGO3
Istota wnioskowania bayesowskiego. Wnioskowanie bayesowskie jest podejściem analitycznym, które wychodząc od danych statystycznych oraz wstępnego przekonania badacza co do wartości parametrów reprezentowanego przez rozkład a priori dostarcza zbioru narzędzi m. in. w zakresie estymacji, predykcji oraz wyboru właściwego modelu. Jako zalety tego podejścia wymienia się:
1. możliwość przedstawienia pełnego rozkładu każdej wielkości będącej przedmiotem zainteresowania (w przeciwieństwie do metod klasycznych, gdzie występuje tylko ocena punktowa i związany z nią błąd standardowy),
2. stosunkowo łatwy wybór modelu poprzez obliczenie ilorazu szans a posteriori,
3. prosty sposób uśredniania wyników estymacji i prognozowania uzyskanych dla wielu rozważanych modeli, zamiast wyboru jednego z nich.
Zastosowanie podejścia bayesowskiego w ekonometrii polega na wykorzystaniu zarówno wstępnej informacji - pochodzącej z wiedzy, założeń lub wcześniejszych badań - jak i informacji znajdującej się w próbie. Należy zauważyć, że wnioskowanie klasyczne omawiane w niniejszym podręczniku wykorzystuje tylko informacje pochodzące z próby.
Wnioskowanie bayesowskie opiera się na znanym wzorze T. Bayesa:
Oszacowany model liniowy z dwiema zmiennymi objaśniającymi wraz ze średnimi błędami ocen parametrów ma postać:
= - 5,29155+ 9,80817 xu + 0,14814 x2l.
(0,884) (0,433) (0.050)
Dokładne rozumienie treści zawartych w tym punkcie wymaga powtórzenia wiadomości z zakresu teorii rozkładów zmiennych losowych.