pkm osinski
08

214 4 ł.oiyskowunic

osiągnie trwałość 1000000 obrotów jednego z pierścieni łożyska. Jest to więc widkotć określająca zdolność łożyska do przenoszenia stałego obciążenia wzdłużnego.

Trwałość umowna grupy pozornie identycznych łożysk jest to okres pracy łttyłi przy stałej prędkości obrotowej (w godzinach łub liczbie obrotów), jaki osiągnie lat przekroczy 90% łożysk danej grupy przed wystąpieniem pierwszych objatfo zmęczenia materiału.

Obciążenie zastępcze łożysk poprzecznych jest to takie obciążenie tcoretyonr ściśle poprzeczne o stałej wartości i kierunku, które działając na łożysko z obracającym się pierścieniem wewnętrznym, przy nieruchomym pierścieniu zewnętrz, nym, zapewni taką samą trwałość, jaką osiągnęłoby łożysko w warunkach rzeozyyj. siego obciążenia i rzeczywistych obrotów. Rzeczywiste obciążenie może składać ii-ze składowej poprzecznej i wzdłużnej oraz może mieć zmienny kierunek działami Podobnie określamy obciążenie zastępcze łożysk wzdłużnych, z tym że jest to I obciążenie teoretyczne, ściśle wzdłużne.

Nośność spoczynkowa łożyska poprzecznego jest to obciążenie ściśle poprzeczne, I powodujące trwałe odkształcenie w najbardziej obciążonym miejscu styku częki tocznej i bieżni, wynoszące 0,0001 średnicy części tocznej.

Nośność spoczynkowa łożyska wzdłużnego jest to obciążenie ściśle wzdłuŻR powodujące trwałe odkształcenie w najbardziej obciążonym miejscu styku częśn tocznej i bieżni, wynoszące 0,0001 średnicy części tocznej.

Zastępcze obciążenie spoczynkowe poprzeczne jest to takie obciążenie teoretyczne, ściśle poprzeczne o stałej wartości i kierunku, które działając na łożysko nr obracające się spowoduje takie samo trwałe odkształcenie, w najbardziej obciążonym miejscu styku części tocznej i bieżni, jakie powstałoby w warunkach rzeczyw tego obciążenia i rzeczywistych obrotów. Analogicznie określamy zastępcze obci/pt-nie spoczynkowe wzdłużne.

Wartości nośności ruchowej i spoczynkowej określane są na podstawie badtż statystycznych (ustalane są empiryczne wzory pozwalające określić nośność róznyth rodzajów łożysk) i podawane w katalogach.

4.11. Dobór I obliczanie łożysk tocznych

Podstawą doboru łożysk tocznych jest obliczenie obciążenia zastępczego. Obciążenie zastępcze P dla łożysk kulkowych poprzecznych (z wyjątkiem łożysk / kanalkiem do wkładania kulek), przy jednoczesnym stałym obciążeniu poprzeć nym i wzdłużnym, obliczamy z zależności

P ~XVP, + YP„    |

gdzie P_r — obciążenie poprzeczne, P„ — obciążenie wzdłużne. X — współczynnik przeliczeniowy obciążenia poprzecznego, Y — współczynnik przeliczeniowy obćitjfr ¹ ma w/dłużnego. V — współczynnik przypadku obciążenia.

Wartoia współczynników X, Y, V podano w tabl. 4.5.

r

2tS

4.11. Dobór I obliczanie łożysk tocznych

Tablica 4-5* Współczynniki X, Y. Y dla łożysk kulkowych poprzecznych

	Pw Co	Dla przypadku		Łożyska jednorzędowo		Lotyskm dwurzędowe				Jf L 1
-7 ’ Rodzaje łożysk
		rucho mego walka	rucho mej opra wy	Pm ->e yp.		Pw ——Ce yp,		Pm yp*
		i	V	X	Y	X		X 1	>'
(Lulkowe zwykle	0,014 0.028 0,058 0,084 0.11 0,17 0,28 0,42 0.56	,1,0	1.2	0.56	240 I.99® 1,71 145^: 1.45 141 1,15 144 1,00	14	o	046	230 1.99 1,71 , 145 ^1 M5 Ul uś 1.04 140	6,191 0» 026i , 048 040 044 1 038 042 0.44
Kolkowe wahliwc		1.0	1.0	0,40	0,4 ctga	14	0.42 ctga	06$	06$ aga	14 Iga
Kulkowe do Iskrowników	li —	1/)	1;0	0.5	24	1 — 1	—	—|		02

Współczynnik przypadku obciążenia zależy od tego, czy w projektowanym urządzeniu mamy tzw. przypadek ruchomego wałka, czy przypadek ruchomej oprawy. Przypadek ruchomego walka jest wtedy, gdy tylko pierścień wewnętrzny z wałkiem obraca się względem kierunku obciążenia wypadkowego. Przypadek ruchomej oprały jest wtedy, gdy pierścień zewnętrzny z oprawą obraca się względem kierunku obciążenia wypadkowego.

W analogiczny sposób określamy obciążenie zastępcze P dla łożysk wałeczkowych poprzecznych (ten sam wzór (4.31)). Tablice do określenia współczynników X, Y, V są w podręczniku [18]; podano tam również zależności do obliczenia obciążenia zastępczego dla innych typów łożysk.

Doświadczalnie stwierdzono, że pomiędzy trwałością łożyska L (w milionach obrotów), nośnością ruchową C oraz obciążeniem zastępczym P istnieje następująca zależność:

przy czym, zgodnie z PN, przyjmuje się y=3 dla łożysk kulkowych poprzecznych i wzdłużnych. q —10/3 dla łożysk wałeczkowych poprzecznych i wzdłużnych, a nośność ruchowa C w wielu katalogach łożysk jest podawana dłu L_h » 500 godzin pracy i n — 33] obrotów na minutę. Dla tak wyznaczonej nośności C