Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (122)

123

3. Rachunkowość zarządcza...

Dlatego hotele są głównym użytkownikiem tego rodzaju rachunkowości wypracowując własny system rachunkowości hotelowej, tzw. Standardowy System Rachunkowości Hotelowej - USAH¹. Można go określić jako ujednolicony sposób ewidencji i klasyfikacji danych w hotelu, uwzględniający strukturę prowadzonej działalności.

Podstawą systemu USAH jest wydzielenie różnych rodzajów działalności hotelowej i dokonanie dla każdej z nich obliczeń zarówno przychodów, jak i kosztów ich uzyskania². Zarówno te przychody, jak i odpowiadające im koszty noszą miano operacyjnych i obliczane są w okresach miesięcznych. W ten sposób możliwe jest bieżące śledzenie realizacji planu w poszczególnych rodzajach działalności i natychmiastowe wychwytywanie wszelkich nieprawidłowości i odchyleń od założeń, a także określenie przyczyn niekorzystnych zjawisk. Główne składniki rachunku wyników w hotelach według zasad standardowego systemu rachunkowości są następujące:

Podstawowymi przychodami działalności noclegowej jest wynajem pokoi. Analiza przychodów daje tu podstawy do dokonania segmentacji rynku i wydzielenia turystyki indywidualnej i grupowej, a także klientów według typów pobytu (weekendowe, wypoczynkowe, turyści biznesowi itp.). Daje to podstawę do analizy wpływu poszczególnych segmentów na uzyskiwane przychody. Wpływ ten zaznacza się udziałem danej grupy w strukturze wykorzystania potencjału, a także uzyskiwaną ceną z tytułu świadczenia im usług noclegowych. Jest to podstawą obliczania tzw. wskaźnika yield, który jest iloczynem frekwencji i średniej ceny, czyli odpowiednikiem utargu.

Natomiast koszty operacyjne ponoszone z tytułu świadczenia usług noclegowych dzielą się - generalnie rzecz biorąc - na: osobowe, materiały eksploatacyjne, usługi obce i usługi własne. Koszty osobowe to nie tylko płace z narzutami i świadczeniami socjalnymi, ale również te, które wynikają z wyposażenia pracownika. Materiały eksploatacyjne dotyczą głównie wyposażenia pokoi w bieliznę pościelową, ręczniki, kosmetyki itp. Usługi obce mogą dotyczyć: telekomunikacji, wynajmu sprzętu, usług transportowych. Usługi własne to te, które świadczone są odpłatnie przez wyspecjalizowane służby hotelowe, np. pralnicze, poligraficzne, produkcyjne itp.

1

   USAH - Uniform System of Accounts for Hotels.

2

   Koszty uzyskania są to takie koszty, których poniesienie jest niezbędnym warunkiem osiągnięcia przychodów i które nie wynikają z błędów popełnionych w toku prowadzenia działalności. Jeżeli koszty poniesione nie są kosztami uzyskania, nie mogą być uwzględniane przy obliczeniach wyniku operacyjnego i należy od nich uiścić należny podatek, np. nieściągalne długi.