Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (45)

46 III. Przedsiębiorstwo turystyczne...

ad 1) Najważniejszy jest pomysł - idea produktu. Wybór koncepcji produktu jest wyłączną domeną tour operatora. Nie zawsze tour operator tworzy ideę. Zdarza się, że może ją kupić, np. od agenta działającego w kraju recepcyjnym. Jednakże to właśnie on sprzedaje produkt, formuje go, bierze prawną odpowiedzialność przed klientem za jego świadczenie. Mimo iż w kolejnym etapie realizacja tej idei może i najczęściej jest dokonywana przez inne ogniwa - to właśnie tour operator jest dla klienta sprzedawcą odpowiedzialnym za sprzedawany produkt.

ad 2) Przygotowanie produktu - realizacja idei następuje poprzez kompletowanie jego części składowych, które wytwarzane są w miejscu przeznaczenia przez bezpośrednich wytwórców. Tour operator ma tu najczęściej cztery możliwości działania:

a)    Samodzielny kontakt z wytwórcą. Ta forma jest rzadko spotykana ze względu na wysokie koszty działania bezpośredniego i nadmierne straty czasu. Wyobraźmy sobie tour operatora z Anglii organizującego podróż transafrykań-ską i kontaktującego się bezpośrednio ze wszystkimi usługodawcami współtworzącymi produkt. Forma ta jest rzadko stosowana także ze względu na naturalny brak znajomości rynków lokalnych przez tour operatora sprzedającego wiele różnych produktów turystycznych. Wreszcie mogą tu wystąpić trudności z egzekwowaniem ewentualnych roszczeń w stosunku do wytwórców w przypadku złej jakości świadczonych usług.

Najczęściej formę tę spotykamy wtedy, gdy produkt jest stosunkowo prosty (np. organizacja pobytu nad morzem i świadczenie usług podstawowych - noclegi, wyżywienie).

Spotyka się ją wówczas, kiedy wytwórca jest usytuowany w niezbyt dalekiej odległości od tour operatora (np. tour operator w Berlinie kontaktuje się bezpośrednio i zawiera umowy z hotelem w Mikołajkach). Mamy z nią do czynienia także wtedy, kiedy w miejscu przeznaczenia jest niewielu usługodawców, z którymi tour operator może i chce zawrzeć umowę (przykład Mikołajek może być tu też zastosowany). Formę taką stosują też tour operatorzy, których przestrzenny zasięg ofert jest ograniczony (często zdarza się to w Polsce), wreszcie i wtedy, kiedy poziom usług pośredniczących w kraju docelowym jest na niskim poziomie (niestety zdarza się to jeszcze w naszym kraju).

b)    Kolejną możliwością jest kontakt z bezpośrednim wytwórcą przy pomocy agentów lokalnych (II). Agentem lokalnym jest biuro podróży specjalizujące się w organizowaniu na zlecenie tour operatora usług turystycznych w miejscu swojego usytuowania (wynajem miejsc noclegowych, organizacja wyżywienia, muzea, przewodnicy, wycieczki lokalne, wynajem samochodów itp.).