Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej G Gołembski (68)

69

2. Aktualna podaż usług turystycznych w Polsce

Analiza sytuacji finansowej hoteli i biur podróży w Polsce

Przeprowadzona zostanie przy uwzględnieniu następujących danych: wskaźniki rentowności, kosztów i przychodów oraz struktury kosztów, a także wskaźniki płynności finanasowej.

Wskaźniki rentowności przedstawione w poniższych tabelach dotyczą relacji zysku do przychodów

Uwzględnione zostaną: hotele i motele, kempingi i schroniska, zakłady gastronomiczne, w tym: restauracje, bary i stołówki oraz biura podróży. Dane pochodzą z Centralnej Bazy Danych o Gospodarce, tworzonej przez GUS. Liczba badanych obiektów będących podmiotami badań ulegała pewnym wahaniom, ale nie przekraczały one w poszczególnych latach ± 15%. Pod koniec okresu badanego (IV kwartał 1997 r.) ukształtowały się one na

stępująco:

•    hotele i motele    120,

•    schroniska i kempingi    48,

•    gastronomia    55,

•    biura podróży    62.

Dane dotyczące rentowności brutto i netto zostały przedstawione w tab. 5. Graficznym odzwierciedleniem danych zawartych w tej tabeli jest wykres 6. Z przedstawionych danych możemy wyprowadzić następujące wnioski ogólne:

1)    Po trudnym okresie prywatyzacji i dostosowywania obiektów hotelarskich do warunków rynkowych ich rentowność systematycznie wzrasta. Stają się one lokomotywą generującą zyski w sektorze turystyki. Można przypuszczać, że podstawowy wpływ wywarły tu procesy koncentracji kapitału, zaangażowanie kapitału zagranicznego, wzrost konkurencyjności i wprowadzenie od 1995 roku zasad rachunkowości zarządczej w „Orbisie” pozwalającej natychmiast likwidować ogniska zmniejszonej efektywności. W związku z tym:

•    niezbędne są wysiłki zmierzające do koncentracji kapitału w turystyce oraz zwiększenia konkurencyjności w tym sektorze,

•    konieczne jest wspomaganie procesu inwestycyjnego poprzez korzystny dla turystyki system zarządzania wewnętrznego.

2)    Rentowność biur podróży w skali roku jest ustabilizowana na poziomie 3-4%, z lekką tendencja spadkową. Nie jest to wiele i wynika najprawdopodobniej z dużego rozdrobnienia podaży tych usług. Obserwuje się przy tym niewielki udział tour operatorów (kreatorów oryginalnych produktów) wśród biur podróży. Należy jednak spodziewać się w najbliższym czasie ekspansji zagranicznych tour operatorów na rynek polski, poważnego zmniejszenia się