psych rozw
1

smutek. Nie oznacza to oczywiście, że te emocje rozumieją. Brak jest jasnej odpowiedzi na pytanie, co właściwie wywołuje takie reakcje u dzieci.

4.    Po ukończeniu 8 m-cy dzieci są zdolne do poszukiwania emocji u innych. Robią to w celu regulacji własnego zachowania. Zjawisko bywa to nazywane społecznym porównywaniem. W tym wieku pojawia się lęk przed obcymi i przed rozłąką.

5.    Dzieci pomiędzy 1 a 2 rokiem życia potrafią interpretować stany emocjonalne innych. Pojawia się empatia i działania prospołeczne. Saami twierdzi:”że dziecko empatyczne nie pociesza zepsutej zabawki z powodu, której płacze inne dziecko; zamiast tego, dziecko empatyczne pociesza swojego smutnego przyjaciela”. Fakt ten traktowany jako dowód ukształtowania się w tym wieku możliwości zrozumienia przez dziecko, że emocjonalne reakcje innych ludzi mogą być od jego własnych reakcji.

Zdolność rozumienia pojęć odnoszących się do emocji pojawia się w wieku ok.2 lat. Pojęcia w tym wieku są oparte przede wszystkim na działaniu. Dziecko może np. powiedzieć, :że” lalka płacze”. Działania dziecka, jego spostrzeżenia i uczucia mogą zorganizować się np. w skrypt odnoszący się do złości / który oczywiście różni się od skryptu osoby dorosłej dla tej samej emocji/.

Najbardziej typowymi emocjami 4-5 letnich dzieci są emocje związane z ocenianiem właściwości innych ludzi. Przykładami takich społecznych emocji są: brak poczucia bezpieczeństwa, poczucie niższości, poniżenia, poczucie winy i zaufania. Poczucie winy pojawia się wieku 4 lat, gdy dziecko osiąga zdolność do uświadamiania sobie możliwości wyboru kierunku działania.

W wieku ok.6 lat dzieci zaczynają rozumieć emocje konfliktowe. Uczą się także kontrolowania swoich emocji.

Lęki stanowią specyficzną kategorię przeżyć emocjonalnych, są szczególnie częste w dzieciństwie. Mogą one zaburzać rozwój dziecka. M. Rutter i M. Rutter stwierdzili, że szczyt przeżywania lęków następuje w wieku 3 lat. Później lękliwość stopniowo zmniejsza się.

14 CO OZNACZA ROZWÓJ SPOŁECZNY ?/Z.Skorny/

Polega na zmianach zachodzących w poszczególnych okresach życia w zakresie przejawianych

form aktywności społecznej.Relacje człowiek-----człowiek.Szczególnie ważną rolę odgrywają

kontakty z członkami rodziny, nauczycielem, nawiązywane w grupach rówieśniczych,na uczelni,zakładzie pracy.Kontakty społeczne zależą od rozumienia sytuacji występujących we współżyciu społecznym,zdolności zpamiętywaniawyobrażania sobie,oraz przewidywania skutków własnego działania. Rozwój społeczny łączy się ścisłe z rozwojem umysłowym,emocjonalnym i fizycznym.Powszechnie oczekuje sie zmian korzystnych zachodzących w procesie rozwoju społecznego,ale nie zawsze są to zmiany oczekiwane.Dzięki sprawności intelektualnej człowiek może odczytać wymagane normy zasady społeczne i się do nich przystosować. Jednostki funkcjonujące słabiej intelektualnie,gorzej rozwijają się społecznie,nie potrafią się odpowiednio przystosować.Osoby upośledzone w stopniu lekkim są w stanie sie przystosować i rozwijać społecznie,lecz z opóźnieniem.Jeśli rozwój społeczny człowieka podąża w odpowiednim i przewidzianym kierunku,wchodzi on pełniej w kulturę i jest to wtedy uspołecznienie zwane też socjalizacją i jest to wchodzenie w świat wymagań grupy społecznej i przejmowanie jej zasad,norm.Swoje zachowaanie społeczne jednostka przystosowuje do danej grupy.Akceptyuje jej normy.W miarę uspołecznienia się obserwuje się korzystne zmiany w rozwoju człowieka.Człowiek uspołeczniony to akceptowana i szczęśliwa jednostka,zadowolenie z życia. W wyniku przystosowania społecznego jednostka czerpie korzyści indywidualne.Jeśli zaś rozwój społeczny idzie w nieporządanym kierunku mamy do czynienia z niedostosowaniem społecznym.

11