psychologia religii2

146

malnie by nie zaakceptowali# Niezależnie od tej częściowej teorii demonologii, która może wywodzie się z danej teologii, taki opis zjawiska opętania nie jest wcale radykalnie różny^od przykładów z historii chrześcijaństwa i innych religii /Keller 1974; Robbins 1974; Toner 1974; Starkey 1961/* Pozostałe charakterystyki opętania, jak i ogólnego fizycznego osłabienia, można znaleźć zarówno wśród przykładów historycznych, jak i aktualnych#

I>eprograi3ov?arie jako egzorcyzm

.W ten oto sposób aowiećliścy, że istnieje podobieństwo między opętaniem przez demony a praniem mózgu, dokonyy/anym, jak sądzą przeciwnicy grup kultowych, na członkach sekt# W obu przypadkach ofiara nie ponosi odpowiedzialności za swoje czyny; oryginalna osobowość i niezależność woli mogą być przywrócone, gdy zostanie usunięty wpływ obcej siły lub osoby trzeciej. Nie bez słuszności jest zatem analogia między egzorcyzmem a doprogramowaniem* Na poparcie tej tezy podajemy pięć charakterystycznych cech rytuału eg2orcyzmu, które są paralelne do doprogramowania: cel, charakterystyka egzorcysty /d©programującego/, czas trwania, stosowanie przemocy, pogróżki i prośby#

Cel

Definicja egzorcyzmu

Wyrzucanie, wypędzanie demonów czy złych duchów z osób, miejsc lub rzeczy, które istnieją lub wierzy się, że w nich istnieją, a które to rzeczy lub miejsca czy osoby są szczególnie podatne na-stanie się ofiarą lub instrumentem zła /Toner 1974 * 31/*

Bardziej współczesnym językiem wyjaśnia to West /1975 : 2/: Depro-gramowanie nastawione jest na likwidację przyczyn lęku, poczucia winy, natrętnych myśli, na wymuszoną ocenę niezbadanych przekonań, które zostały wtłoczone nieodpornemu umysłowi ofiary przez liderów grupy kultowej po pierwotnym ustaleniu przesłanek zachowawczych# Proces ten nie pociąga za sobą jakichś alternatywnych rozwiązań zachowawczych, ale dramatyczny, budzący nadzieję, szok, prezentujący alternatywne interpretacje specyficznego zjawiska.

V/ terminologii psychiatrycznej oba procesy są próbą przywrócenia normalnego funkcjonowania ego, W obu przypadkach nie kładzie się nacisku na resocjalizację, ale bardziej na "uwolnienie⁰ osoby od opętania# *o usunięciu opętania "akceptowalna” osobowość może manifestować się już samodzielnie* tym sensie de programujący nie pragnie nawracać członka sekty dłużej niż to czyni kapłan, poprzez czynności rytu egzor-

/