psychologia religii4

46

W celu odróżnienia doświadczeń tego typu od pozostałych dodają:

•••obecna osoba boska nie jest postrzegana jako specjalnie zauważająca obecność jednostki* *

/1965, 8* 45/

Następujący cytat wyjaśnia powód określenia tej kategorii jako* doświadczenia potwierdzającego:

Tego rodzaju uczucie zdaje się pojawiać zazwyczaj w odpowiedzi na to, co dociera do jednostki jako empiryczne potwierdzenie wartości jego religijnej perspektywy,

/1965, s* 45/

2,3*3.1*2* Doświadczenie odpowiedzi /Hesponsive experience/

Druga z głównych kategorii określana jest następująco:

Uświadamiana jest wzajemna obecność* Boski aktor postrzegany jest jako zauważający obecność ludzkiego aktora*

• /1965, s. 43/

Kazwa tej kategorii pochodzi zatem od faktu, że drugi z poziomów relacji /tj* Bóg - przyp* tłum*/ specjalnie zauważa poziom ludzki*

0 ile doświadczenie potwierdzenia oznacza jedynie świadomość istnienia bądź obecność świętości, o tyle doświadczenie odpowiedzi odnosi się do przypadków, gdy osoba odczuwa, że świadomość ta jest wzajemna, że osoba boska również zwraca specjalną uwagę na istnienie danej jednostki*

/1965,'s* 46/

Tego typu doświadczenia można podzielić na trzy podtypy:

A* Zbawczy /saltrational/

Podtyp zbawczy denotuje stany, w których osoby odczuwają, że istota boska zaliczyła je w poczet "swoich", wyróżniła ich istnienie, pieczętując ich wybór do zaziemskiej nagrody.

. /1965_# s..49/

Podkategoria ta obejmuje te z doświadczeń religijnych, które, wraz z tak zwanymi doświadczeniami mistycznymi* były bodaj najczęściej dyskutowane w literaturze przedmiotu pod nazwą "nawróceń” /conversion experience/* W skład jej wchodzą jednak także doświadczenia innych rodzajów.    „

B. Cudowny /miraculous/• •    \

Glock i Stark zaliczają tu cudowne uleczenia/, wyratowanie z niebezpieczeństwa /grożącego człowiekowi ze strony zarówno sił natury, jak i np* finansowego/

Podtyp obejmuje te okoliczności, gdy jednostka czuje, że istota boska obserwowała ją podczas kryzysu i trudności oraz czynnie zainterweniowała w sprawy świata fizycznego w jej obronie.

/1965, a. 49/