Zwiększenie lepkości umożliwia uzyskanie właściwego działania len
0 mniejszym stężeniu substancji leczniczej. Wodny 0,25% roztwór bromflj wodorku homatropiny praktycznie nie poraża akomodacji oka, ani też nim rozszerza źrenicy. Z chwilą jednak dodania 1% średniolepkiej metyloł lulozy, przy tym samym stężeniu substancji leczniczej, zwiększa się porą) żenie akomodacji oka do 20%, z rozszerzeniem źrenicy do 7 mm. Wair
1 Hammerlund wykazali, że rozszerzenie źrenicy (działanie mydriatvcz3_ wywołane przez 0,0075% roztwór bromowodorku homatropiny, badane oku królika, zostaje zwiększone o 80% po 30 min dodatkiem polialkohfl^™ winylowego (1,4%), natomiast dodatkiem hydroksypropylometylocelul (0,5%) o 125% (ryc. 9.49).
Ryc. 9.49. Wpływ zwiększania li kości na przenikanie przez ro 0,0075°,, roztworu bromowodori matropiny: / — roztwór 2 — z dodatkiem 1,4% polii winylowego, 3 — z dodatkiem 0 hj droksypropylomctylocelulozy
Maści przebywają na powierzchni oka do 2 h i przez ten czas stanowi „magazyn” z zapasem substancji leczniczej, z wolna ją oddając. Dla dzid łania maści ważne jest jednak, aby można ją było łjttąro nalożyója. powifl _ rzchnie oka i aby dobrze do niej przylegała. Z tego wzglądu najczęściej sta sowanym podłożem jest mieszanina wazeliny z lanoliną i parafiną ciektf Podłoża maściowe typu hwjro-źpli są'gTosiinkoroo rzadko stosowane do oka chociaż wykazują silniejsze działanie (zapewniają giębsże i szybsze prz nikanie substancji leczniczej).
Istotne jest, aby leki do oczu nie działały drażniąco, w związku z czyt wymaga się, aby roztwory wodne miały ciśnienie jak najbardziej zbiiżoia do ciśnienia osmotycznego płynu Łzowego (równoważność 0,7-1,4% rofl tworu NaCI, co odpowiada obniżeniu temperatury zamarzania od —0,44°ff do — 0,85°C luh.^0Qr42QjnOsHłnl). oraz odczynu (wg FP IV pH 5-8,s natomiast wg Trolle-Lassena bezbolesne są izotoniczne roztwory' o" j5.
7,3-9,7). Drażnienie oka przez lek sprzyja szybszemu wymywaniu lek na skutek wzmożonego łzawienia. Nie dotyczy to roztworów olcjowycłj i maści bezwodnych.
Cząstki substancji leczniczej rozproszone w zawiesinach i maściac muszą być zmikronizowane fwg FP IV do 30 |xm w zawiesinach i do 20 (im | w maściach) zarówno dla uniknięcia mechanicznego drażnienia oka, jak i łatwiejszego uwalniania trudno rozpuszczalnych substancji (kortykosteroidy). V
210 Zarys biofarmacji 0,9 Leki podawane do nosa
9.9.1. Anatomia, fizjologia i elementy patofizjologii nosa
Nos jest zbudowany z części wewnętrznej oraz części zewnętrznej, nada-ijccj twarzy charakterystyczny wygląd. Nos zewnętrzny składa się ze szkieletu kostnego oraz chrząstek. Kości tworzą nasadę nosa, chrząstki natomiast grzbiet i koniec nosa. Nieparzysta chrząstka czworokątna przegrody nosa tworzy wraz z pasmem tkanki łącznej część błoniastoclirzęstną tej: przegrody. Część kostną tworzy blaszka pionowa kości sitowej (ryc. 9.50).
Ryc. 9.50. Schemat budowy anatomicznej nosa (przekrój w plaszczyżnic czolowcj)
Do światła jam nosowych wystają 3 małżowiny nosowe: dolna, środkowa i górna, pomiędzy którymi znajdują się odpowiednie przegrody nosowe.
Obie jamy nosa łączą się z jamą nosowo-gardłową szerokimi otworami,, noszącymi nazwę nozdrzy tylnych.
Błona śluzowa jamy nosowej jest pokryta nabłonkiem cylindrycznym, wielorzędowym. Ruch jego migawek jest skierowany ku nozdrzom tylnym. W górnej części jamy nosowej znajduje się część węchowa z licznymi komórkami narządu węchu oraz duża liczba gruczołów surowiczych ccwko-
Pozanaczyniowc podawanie leków 211