20100530122427126

Typy genetyczno - historyczne kształtów wsi w Polsce

Okresy morfo genetyczne osadnictwa wiejskiego w Polsce:

1)    wczesnośredniowieczny (wczesnofeudalny), obejmujący osadnictwo sprzed lokacji na prawie zachodnioeuropejskim - do XIII w.;

2)    średniowieczny (feudalny), obejmujący lokacje na prawie zachodnioeuropejskim - do XV w.;

3)    późno feudalny i w czesnokapitali styczny - do początku XIX w.;

4)    kapitalistyczny - do wybuchu II wojny światowej;

5)    reform przeprowadzonych po II wojnie światowej.

Osadnictwo miejskie

Geograficzne pojęcie miasta

Miasto - trwale zagęszczenie ludzi i siedzib ludzkich, obejmujące znaczny obszar i położone w centralnym punkcie układu dróg komunikacyjnych (F. Ratzel).

Miasto - osiedle, w którym większość mieszkańców spędza przeważającą część swojego czasu (J. Brunhes i P. Defontaines).

Miasto — skupisko wewnętrznie zróżnicowane, co wynika ze zróżnicowania struktury zawodowej mieszkańców i ich stylu życia (H. W. Ahłmann i W, William - Olsson).

Miasto - skupisko zwarte, stale, znaczne i gęsto zaludnione, którego egzystencja przeważnie jest niezależna od terenu, na którym się rozciąga, a którego istota polega na powiązaniach z szerokimi obszarami i na wyższym stopniu organizacji życia zbiorowego (M. Sorre).

Miasto - historycznie ukształtowany typ osiedla, wyznaczony istnieniem konkretnej społeczności cząstkowej (lokalnej), skoncentrowanej na pewnym obszarze o odrębnej organizacji, uznanej i określonej prawnie oraz wytwarzającej w ramach swej działalności zespół trwałych urządzeń materialnych o specyficznej fizjonomii, którą uznać można za odrębny typ krajobrazu (K. Dziewoński 1956).

Kryteria identyfikacji miast

Wyróżnia się cztery kryteria identyfikacji miast. 1)    prawno - administracyjne, według którego za miasta uznaje się te jednostki osadnicze, które mają specjalny statut miejski, czyli nadane-prawa miejskie, 2)    statystyczne - polega na przyjęciu liczby ludności jako podstawy		Koncepcja kontinuum miejsko-wiejskiego
wydzielenia miast.
3) funkcjonalne - jest oparte na analizie struktury ludności według źródeł
utrzymania. Do miasta zalicza się jednostki osadnicze, w których przeważa ludność nierolnicza i które mają zróżnicowaną strukturę zatrudnienia. 4) fizjonomiczne, przyjmujące zwartość osadnictwa za podstawę wyznaczania miasta i granicy zasięgu osadnictwa miejskiego. Wskaźnikiem identyfikacji miasta jest tu gęstość zaludnienia oraz rodzaj i charakter zabudowy.